12 maja br. Greenpeace rozpoczął realizację Wielkiego Spisu Zapylaczy, czyli badań nad pszczołami miodnymi i dziko żyjącymi, które sprawdzą różne aspekty życia owadów zapylających: ich rozmieszczenie, ich różnorodność oraz występowanie w środowisku czynników szkodliwych dla zdrowia pszczół. Środki na badania zostały zebrane podczas trzeciej edycji akcji crowdfundingowej Adoptuj Pszczołę, w której jesienią 2015 roku wzięło udział prawie 7 tysięcy osób.
– Wiedza na temat sytuacji pszczół jest podstawą do tego, by właściwie je chronić. Niestety w Polsce brakuje badań nad sytuacją owadów zapylających, w szczególności tych dziko żyjących. Dlatego z wielką radością rozpoczęliśmy realizację Wielkiego Spisu Zapylaczy, którego wyniki posłużą do opracowania skutecznych planów ochrony tych pożytecznych owadów w naszym kraju – powiedziała Katarzyna Jagiełło z Greenpeace Polska. Wielki Spis Zapylaczy to innowacyjny projekt, który łączy w sobie zaangażowanie naukowców, organizacji pozarządowych i tysięcy Polek i Polaków.
5 województw, 20 stanowisk badawczych
We współpracy z Wydziałem Biologii Uniwersytetu Warszawskiego w pięciu województwach: kujawsko-pomorskim, mazowieckim, opolskim, podkarpackim i warmińsko-mazurskim powstało 20 stanowisk badawczych, na których badana jest różnorodność gatunkowa owadów zapylających, głównie pszczołowatych, w zależności od warunków środowiskowych. W każdym z województw badane będzie występowanie zapylaczy w sadach konwencjonalnych, w sadach ekologicznych oraz na terenach miejskich. Koordynatorem badań jest Maciej Ziemiański z UW.
Społeczny Monitoring Pszczół
Każdy może zaangażować się w projekt – wraz z naukowcami związanymi ze Stowarzyszeniem Człowiek i Przyroda uruchomiony został Społeczny Monitoring Pszczół. Jest to szeroko zakrojona inwentaryzacja pszczołowatych oraz badanie zagęszczenia pszczoły miodnej i trzmieli (wraz z trzmielcami) w różnych siedliskach przyrodniczych. To pierwszy w Polsce projekt badawczy nad owadami zapylającymi realizowany w modelu nauki obywatelskiej, w którym ekspertów może wesprzeć każdy z nas. To bardzo proste: wystarczy podczas spaceru lub prac w ogrodzie zrobić zdjęcie spotkanej pszczole, zanotować czas i miejsce obserwacji, po czym dodać te informacje na stronie monitoringpszczol.pl. To właśnie dzięki zaangażowaniu ludzi z całej Polski badanie będzie miało zasięg niemożliwy do osiągnięcia przez wąskie grono naukowców. Opiekunami merytorycznymi projektu są dr Anna i dr Lech Krzysztofiakowie.
www.monitoringpszczol.pl
Wielki Spis Zapylaczy obejmie także sprawdzenie obecności w środowisku czynników szkodliwych dla zdrowia pszczół. Przeprowadzone zostaną testy, które zbadają, jakie czynniki są dla nich najbardziej szkodliwe i w jaki sposób są narażone na ich działanie. Sprawdzimy między innymi, czy pyłek i nektar, którymi się odżywiają, jest bezpieczny.
Wszystkie wyniki badań realizowanych w ramach Wielkiego Spisu Zapylaczy posłużą do opracowania skutecznych planów ochrony owadów zapylających w Polsce. Opiekę merytoryczną nad Wielkim Spisem Zapylaczy objął także profesor Waldemar Celary z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.
Strona Społecznego Monitoringu Pszczół: www.monitoringpszczol.plZdjęcia stanowisk badawczych do pobrania: www.flickr.com/photos/greenpeaceplRaporty nt. sytuacji pszczół na świecie: www.greenpeace.org/poland/pszczoly-publikacje