Dünyada yaşayan insanların yüzde 99’u hava kirliliğinin ciddi sağlık riskleri oluşturduğu bölgelerde yaşıyor. Enerji, ulaşım ve ısınma politikalarının yarattığı sessiz katil ortalama yaşam ömrünü kısaltıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliği her yıl 7 milyon kişinin hayatını kaybetmesine sebep oluyor. Oysa hava kirliliğine bağlı erken ölümleri engelleyebiliriz.
Havayı kirleten en büyük tehlikelerden biri Dünya Sağlık Örgütü’nün kanserojen madde ilan ettiği partikül maddeler. [1] Türkiye’nin partikül madde 10 kirliliği konusunda ise karnesi oldukça kabarık. Dünya Sağlık Örgütü’ne ve ülkemizdeki yönetmeliklere göre bir bölgede kanserojen partikül madde 10’dan kaynaklanan hava kirliliğinin yılda 35 günden fazla yaşanması bölge için büyük tehdit oluştururken, pek çok şehrimizde hava kirliliği olan gün sayısı 100’lerle 200’lerle ifade ediliyor. Temiz hava eylem planlarımız ise bu tabloyu uzun yıllardır değiştiremiyor. Bizim koruma bölgelerine ihtiyacımız var.
Koruma Bölgesi Nedir?
Koruma bölgesi, ısınma, ulaşım ve işletmelerden kaynaklanan hava kirliliği normal tedbirlerle ortadan kaldırılamadığında İl Mahalli Çevre Kurulları tarafından çevre ve insan sağlığını korumak adına hayata geçirilmesi öngörülen bir temiz hava eylem mekanizması. Bu kavram, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin 30. Maddesi altında düzenlenmiş durumda. Yetkililer koruma bölgesi kararı aldıktan sonra hareketli ve sabit tesislerin faaliyetlerinin durdurulması, yeni tesislerin kurulmaması, enverziyon gibi meteorolojik şartlar ve hızlı kirlilik artışının yaşanması durumunda, tesislerde kullanılan yakıtların yasaklanması veya kısıtlanması gibi düzenlemeler zincirini içeriyor.
2021’de Havası En Kirli İlçeler: Partikül Madde 10 [2]
[1] https://www.iarc.who.int/wp-content/uploads/2018/07/pr221_E.pdf
[2] Veriler, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı web sitesinin Sürekli İzleme Merkezi Veri Bankası’ndan indirilmiştir. http://sim.csb.gov.tr/STN/STN_Report/StationDataDownloadNew
HAVANI KORU
Düzenli limit aşımlarının olduğu ilçelerde koruma bölgesi ilan edilmesini talep ederek “havanı koru”. Hep birlikte temiz bir nefes alalım.
Kampanyaya hemen katıl, havanı korumak için sen de bir imza at.