Nowy raport Greenpeace International ujawnia, że ponad 50 milionów osób w 11 krajach [1] jest narażonych na niebezpieczne zanieczyszczenie powietrza, wynikające z produkcji petrochemicznej powiązanej z plastikiem. Ustalenia te zwiększają pilność przyjęcia Globalnego Traktatu o Tworzywach Sztucznych, aby rozwiązać problem u źródła — czyli poprzez ograniczenie produkcji plastiku.
– Raport pokazuje, że kryzys związany z tworzywami sztucznymi stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego. Globalny Traktat o Tworzywach Sztucznych musi zapewnić 75% redukcję produkcji tworzyw sztucznych do 2040 roku, aby ograniczyć narastające zagrożenia dla zdrowia ludzi i planety. Ludzie są zatruwani, aby firmy paliw kopalnych i petrochemiczne mogły produkować więcej niepotrzebnego plastiku. Bez traktatu ograniczającego produkcję, kryzys związany z tworzywami sztucznymi będzie się tylko pogłębiał – powiedział Graham Forbes, szef delegacji Greenpeace ds. negocjacji w sprawie Globalnego Traktatu o Tworzywach.
Raport „Every Breath You Take: Air Pollution Risks from Petrochemicals Production for the Plastics Supply Chain” przenosi uwagę na etap pośredni łańcucha tworzyw – zakłady petrochemiczne, które wytwarzają prekursory plastiku i narażają społeczności żyjące w pobliżu tych zakładów na potencjalnie niebezpieczne zanieczyszczenia powietrza.
Podczas produkcji surowców, zakłady petrochemiczne emitują szereg szkodliwych substancji unoszących się w powietrzu, zazwyczaj obejmujących lotne związki organiczne (LZO), tlenki azotu (NOₓ), tlenki siarki (SOₓ) oraz pył zawieszony (PM). Badania wskazują na wyższe stężenia tych zanieczyszczeń w pobliżu zakładów petrochemicznych, a ich bliskość wiąże się ze zwiększone ryzyko dla zdrowia okolicznych mieszkańców.
Z raportu wynika m.in.:
- Ponad 51 milionów ludzi w 11 badanych krajach mieszka w odległości 10 km od zakładów petrochemicznych przetwarzających tworzywa sztuczne; 16 milionów mieszka w odległości 5 km. W każdym badanym kraju obszary mieszkalne znajdują się w odległości 10 km od zakładów petrochemicznych przetwarzających tworzywa sztuczne.
- Zanieczyszczenie wytwarzane przez niektóre zakłady petrochemiczne w regionach objętych raportem ma charakter transgraniczny. Kilka zakładów znajduje się w strefach przygranicznych , co wpływa na społeczności w Austrii, Polsce, Singapurze, Belgii, Francji i Niemczech [2].
- W Stanach Zjednoczonych mieszka najwięcej osób w odległości, w których występuje podwyższone ryzyko — 13 milionów , zwłaszcza w Teksasie i Luizjanie.
- Co czwarty mieszkaniec Holandii mieszka w odległości, która wiąże się ze zwiększonym ryzykiem narażenia na emisje zanieczyszczeń powietrza, w tym toksyczne, pochodzące z zakładów petrochemicznych. W Holandii odsetek osób narażonych na emisje jest najwyższy – 4,5 miliona, czyli 25,6 % całej populacji, w strefach narażenia objętych analizą. Drugim krajem z najwyższym odsetkiem jest Szwajcaria, z 10,9% populacji.
- W udokumentowanych przypadkach społeczności zamieszkujące tereny w pobliżu zakładów petrochemicznych cierpią nieproporcjonalnie często z powodu nowotworów, chorób układu oddechowego i przedwczesnych zgonów.
W raporcie ostrzega się również przed planami przemysłu dotyczącymi zwiększenia globalnej produkcji plastiku do roku 2050, co doprowadzi do powstania większej liczby stref wyrzeczeń, zwiększenia ilości odpadów eksportowanych do krajów o niskich dochodach oraz zwiększenia ilości produktów o krótkim terminie przydatności, co z kolei pogłębi kryzys klimatyczny, zdrowotny i związany z odpadami.
Greenpeace domaga się, aby Globalny Traktat o Tworzywach Sztucznych (Global Plastics Treaty) do 2040 roku ograniczył produkcję plastiku o co najmniej 75%, aby chronić zdrowie ludzi, klimat i środowisko. Kolejna runda negocjacji odbędzie się w dniach 5-14 sierpnia 2025 roku w Genewie w Szwajcarii.
[1] Kraje objęte analizą: Filipiny, Tajlandia, Malezja, Indonezja, Korea Płd., Kanada, USA, Niemcy, Wielka Brytania, Szwajcaria, Holandia.
[2] Strefy transgraniczne obejmują m.in. Austrię i Polskę (emisje z Niemiec), Singapur (emisje z Malezji), Belgię i Niemcy (emisje z Holandii) oraz Francję i Niemcy (emisje ze Szwajcarii).
Pełną treść raportu można przeczytać tutaj.
Nie ma już czasu – przyjęcie globalnego traktatu o tworzywach jest niezbędne już teraz!
Podpisz!
