Anty-pestydycowa petycja podpisana przez ponad 1,2 miliona obywatelek i obywateli UE, została oficjalnie przekazana Parlamentowi Europejskiemu 24 stycznia 2023 r. podczas 4-godzinnego posiedzenia komisji do spraw przyrody i rolnictwa.
Przedstawiciele ponad 140 organizacji środowiskowych, znajdujących się w koalicji “Save Bees and Farmers” (Ratujmy Pszczoły i Rolników), do której również należy Fundacja Greenpeace, razem z naukowcami przekazali europarlamentarzystom oczekiwania ponad miliona obywatelek i obywateli Unii Europejskiej, chcących redukcji stosowania chemicznych środków ochrony roślin o 80% do 2030 r. oraz całkowitego wycofania syntetycznych pestycydów do 2035 r.
Petycja „Chrońmy pszczoły i rolników – w kierunku rolnictwa przyjaznego pszczołom i środowisku” jest siódmą oficjalną europejską inicjatywą obywatelską przedstawioną Parlamentowi i Komisji UE na mocy Traktatu z Lizbony z 2012 roku.
Współorganizator ECI, dr Martin Dermine z Pesticide Action Network Europe, powiedział na rozprawie: „Pestycydy to toksyny, które zabijają pszczoły, motyle i inne owady zapylające, a także rośliny i mikroorganizmy. Pestycydy zagrażają naszemu zdrowiu, a zwłaszcza zdrowiu rolników. Pestycydy są również głównym czynnikiem globalnego wymierania gatunków. Musimy podjąć niezbędne działania już teraz, aby koegzystować z przyrodą, a nie działać przeciwko niej! Zadaniem polityki jest ochrona zdrowia obywateli, a nie stawianie przemysłu rolniczego na pierwszym miejscu”.
Profesor nadzwyczajny polityki żywnościowej i rolnej, dodał: „w imieniu ponad 700 naukowców z różnych państw członkowskich i reprezentujących różne dyscypliny naukowe, przychodzę, aby podzielić się naszą najgłębszą troską o niedawny zwrot sytuacji politycznej w odniesieniu do rozporządzenia w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów. Teraz od was zależy, czy wykorzystacie swoje zdolności polityczne, aby przeprowadzić prawdziwie zieloną rewolucję europejskiego systemu żywnościowego. Niezwłoczna realizacja celów strategii „Od Pola do Stołu” i Strategii na Rzecz Bioróżnorodności w zakresie redukcji pestycydów byłaby kluczowym, pierwszym krokiem w tym kierunku”.
Powszechne i wzrastające stosowanie syntetycznych pestycydów w rolnictwie – w formie zapraw nasiennych oraz oprysków – przyczynia się do występowania i pogłębienia następujących problemów:
- Kryzysu klimatycznego i degradacji zasobów naturalnych – zwłaszcza zanieczyszczenia wód i gleb;
- Utraty różnorodności biologicznej, w tym populacji owadów zapylających, od których zależne jest plonowanie 80% gatunków roślin uprawnych; w ciągu ostatnich 30 lat zanikło 75% populacji owadów zapylających; Różnorodność biologiczna jest na skraju załamania (IPBES 2019), co poważnie zagraża przyszłości naszej żywności, środków do życia, zdrowia i środowiska (FAO 2019);
- Zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwłaszcza, że coraz więcej badań naukowych dowodzi istnienie silnego związku pomiędzy stosowaniem pestycydów a zachorowalnością na choroby nowotworowe oraz chorobę Parkinsona i inne zaburzenia w funkcjonowaniu pracy mózgu;
- Uzależnienia rolników od ich stosowania, co w sytuacji rosnących cen środków do produkcji rolnej wskazuje na potrzebę uwolnienia się od tej zależności i wsparcia rozwiązań będących alternatywą dla używania chemicznych pestycydów.
W czerwcu 2022 r. Komisja Europejska opublikowała propozycję nowego rozporządzenia ws. zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin (SUR – Sustainable Use of Plant Protection Products), inspirowane inicjatywą “Ratujmy Pszczoły i Rolników”, które ma zredukować stosowanie chemicznych pestycydów na terenie UE o połowę do 2030 r. Chociaż projekt rozporządzenia wymaga ulepszeń, pozostaje ważnym krokiem w kierunku bardziej zrównoważonego rolnictwa, przyjaznego przyrodzie oraz zdrowiu obywateli UE, a także wprowadzeniu w życie celów unijnej strategii „Od pola do stołu”.
Niestety, w wyniku działań reprezentantów 19 krajów (Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Estonii, Finlandii, Grecji, Węgier, Irlandii, Włoch, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Malty, Polski, Portugalii, Rumunii, Słowacji i Słowenii), uchwalenie tego projektu jest zagrożone.
Przedstawiciele 19 krajów złożyli wniosek o drugą ocenę skutków projektu, co uzasadniają tym, że obecna ocena „nie uwzględnia wpływu wojny na Ukrainie na światowe bezpieczeństwo żywnościowe i wynikających z tego zagrożeń dla Unii Europejskiej”. Posunięcie to prawdopodobnie doprowadzi do opóźnienia wprowadzenia SUR o wiele miesięcy, a nawet może uniemożliwić jego uchwalenie, jeśli negocjacje nie zostaną sfinalizowane przed upływem kadencji Komisji Europejskiej w 2024 roku.
Oficjalne złożenie petycji “Ratujmy Pszczoły i Rolników” jasno pokazuje, że obywatele Unii Europejskiej nie zgadzają się na to, aby niebezpieczne dla zapylaczy i przyrody syntetycznych środków ochrony roślin były nadal stosowane na terenie UE, a regulacje, mające na celu ograniczenie ich stosowania były torpedowane.
Oczekujemy, że polscy europosłowie i europosłanki, nie pozostaną obojętni na apel ponad 1,2 miliona europejek i europejczyków, i podejmą wszelkie kroki, by uwolnić nas od niszczącego przyrodę i zagrażającego zapylaczom stosowania pestycydów, oraz ryzykowania naszym bezpieczeństwem żywnościowym.
Podpisz apel o jak najszybsze przyjęcie Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających i zapewnienie im ochrony, na jaką zasługują!