Bedrijven die grof geld verdienen met producten die gelinkt worden aan ontbossing, lobbyen volop tegen een EU-wetsvoorstel dat ecosystemen wereldwijd wil beschermen tegen de impact van Europese consumptie. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Greenpeace.
In de studie werden de bijdragen van de industrie aan de openbare raadplegingen van de Europese Commissie geanalyseerd, samen met haar openbare verklaringen en lobbydocumenten. Daaruit blijkt dat bedrijven en verenigingen uit verschillende handelssectoren (van vlees tot palmolie tot papier) bij de EU lobbyen voor zwakke regelgeving of achterpoortjes voor hun producten, ook al beweren zij dat ze mee strijden tegen ontbossing.
“De bescherming van ecosystemen, in dit geval bossen, is cruciaal voor onze toekomst“, zegt Philippe Verbelen, bossenexpert bij Greenpeace België. “Voor het behoud van het klimaat op aarde en de biodiversiteit, maar ook om de mensheid te beschermen tegen de komst van nieuwe ziekten. En natuurlijk voor het overleven van miljoenen mensen die van deze bossen afhankelijk zijn.”
Europees parlement dringt aan op bossenwet
Een nieuwe Europese wet is hard nodig om te voorkomen dat de Europese consumptie de ontbossing verder aanjaagt. Uit de studie van Greenpeace blijkt dat de betrokken bedrijven dit proces toch saboteren. “Zij gedragen zich als bengels in een klaslokaal: met de vinger wijzen naar anderen, volhouden dat zij hun werk al gedaan hebben, of klagen dat zij oneerlijk behandeld worden.“
In oktober 2020 heeft het Europees parlement de Europese Commissie gevraagd een wet op te stellen die bedrijven op de EU-markt verplicht om aan te tonen dat hun toeleveringsketens vrij zijn van de vernietiging van bossen of andere ecosystemen – zoals savannes, graslanden, veengronden – of van schendingen van de mensenrechten. Het parlement heeft de Commissie ook gevraagd om van financiële instellingen die in Europa actief zijn, te eisen dat zij aantonen dat hun investeringen geen verband houden met de vernietiging van bossen en ecosystemen of met schendingen van de mensenrechten.
Europese Commissie laat op zich wachten
Meer dan een miljoen mensen hebben gereageerd op de volksraadpleging van de Europese Commissie, waarin ze een krachtige nieuwe Europese wet eisen om producten van de Europese markt te weren, die een link hebben met ontbossing, aantasting van bossen, vernietiging van de natuur en schendingen van de mensenrechten. Uit de Greenpeacestudie bleek dat bedrijven die momenteel dergelijke producten verkopen, rechtstreeks of via partners, hebben gelobbyd om de gevolgen van nieuwe EU-wetgeving voor hun bedrijfsmodellen te beperken. Zulke bedrijven verdedigen zich door met de vinger naar anderen te wijzen, door te beweren dat zij al vrijwillig beleid en andere certificeringsregelingen hebben ingevoerd. Om hun passieve houding te rechtvaardigen, beweren zij dat andere vóór hen moeten handelen.
“De Europese Commissie had ons verzekerd dat dit wetsvoorstel in de eerste helft van 2021 zou worden gepubliceerd“, verklaart Philippe Verbelen. “Maar de publicatie ervan blijkt nu uitgesteld tot na het zomerreces. Eenmaal gepubliceerd door de Commissie, zullen het Europees Parlement en de nationale regeringen hun standpunten formuleren en amendementen voorstellen, wat veel tijd in beslag kan nemen. Maar ondertussen gaan de ontbossing en de vernietiging van ecosystemen dagelijks door.”