Vrijheid van meningsuiting en recht op protest op het spel in de Verenigde Staten

19 maart 2025 – Mandan, North Dakota – Een negenkoppige jury in Morton County heeft vandaag een uitspraak gedaan in de ongegronde rechtszaak van Energy Transfer tegen twee Greenpeace-entiteiten in de VS en Greenpeace International, waarbij de organisaties aansprakelijk worden gesteld voor meer dan 660 miljoen dollar. Bullebakken in de fossiele industrie over de hele wereld zullen nu zeker blijven proberen om vrije meningsuiting en vreedzaam protest het zwijgen op te leggen. Maar de strijd tegen deze SLAPP-rechtszaak van Energy Transfer is nog niet voorbij.

“We zijn getuige van een rampzalige terugkeer naar het soort roekeloos gedrag dat de klimaatcrisis aanwakkert, milieuracisme verdiept en winsten van fossiele brandstofbedrijven boven de volksgezondheid en een leefbare planeet stelt. De vorige Trump-administratie heeft vier jaar besteed aan het ontmantelen van wetgeving voor schone lucht, schoon water en inheemse soevereiniteit, en wil nu samen met haar bondgenoten in de industrie het karwei afmaken door protest het zwijgen op te leggen. Maar wij laten ons niet intimideren of de mond snoeren,” zegt Mads Christensen, uitvoerend directeur van Greenpeace International. 

“Deze zaak moet iedereen verontrusten, ongeacht politieke voorkeur”, zegt Sushma Raman, Interim uitvoerend directeur van Greenpeace Inc en Greenpeace Fund. “Ze maakt deel uit van een hernieuwde poging van bedrijven om onze rechtbanken in te zetten als middel om afwijkende meningen het zwijgen op te leggen. Maar bullebakken in de fossiele industrie kunnen dan wel proberen één organisatie te stoppen, ze kunnen geen hele beweging tegenhouden.”

De rechtszaak van Energy Transfer is een duidelijk voorbeeld van een SLAPP-rechtszaak [1] die probeert om non-profitorganisaties en activisten te bedelven onder de juridische kosten, hen richting faillissement te duwen en uiteindelijk alle critici het zwijgen op te leggen.[2] Grote oliemaatschappijen zoals Shell, Total en ENI dienden afgelopen jaren ook SLAPP-zaken in tegen Greenpeace-entiteiten.[3] Een paar van deze zaken werden met succes gestopt. Zo kreeg Greenpeace Frankrijk op 28 maart 2024 gelijk in de SLAPP-zaak van TotalEnergies, en dwongen Greenpeace UK en Greenpeace International Shell op 10 december 2024 om hun SLAPP-zaak in te trekken.

“Energy Transfer is nog niet van ons af in deze strijd. We zijn nog maar net begonnen met onze anti-SLAPP rechtszaak tegen de aanvallen van Energy Transfer op de vrijheid van meningsuiting en vreedzaam protest. We zien Energy Transfer in juli in Nederland voor de rechter. We deinzen niet terug. We laten ons niet het zwijgen opleggen,” zegt Kristin Casper, General Counsel bij Greenpeace International.

In februari 2024 maakte Greenpeace International als eerste gebruik van de anti-SLAPP-richtlijn van de Europese Unie door een rechtszaak aan te spannen bij de Nederlandse rechtbank tegen Energy Transfer.[4] Greenpeace International wil alle schade en kosten verhalen die het heeft geleden als gevolg van de ongegronde rechtszaken van Energy Transfer.

Notes:

  1. SLAPP is een Engels letterwoord en staat voor ‘Strategic Lawsuit Against Public Participation’ (‘Strategische rechtszaak tegen publieke participatie’). SLAPP’s zijn rechtszaken die aangespannen worden om kritische burgers te intimideren en te doen zwijgen. Meer info:https://www.slapp.be/nl/
  2. De eerste rechtszaak van Energy Transfer werd aangespannen in een federale rechtbank onder de RICO Act – de Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act, een federale wet in de VS die is ontworpen om maffia-activiteiten te vervolgen. De zaak werd verworpen, waarbij de rechter verklaarde dat het bewijsmateriaal “erg te kort schoot”. De federale rechtbank nam geen beslissing over de staatswet, dus diende Energy Transfer prompt een nieuwe zaak in bij een staatsrechtbank in North Dakota met deze en andere staatsrechtelijke claims.
  3. Een rapport van de Coalition Against SLAPPs (CASE) documenteerde 1049 SLAPP-rechtszaken in Europa in de periode 2010-2023, met 166 rechtszaken aangespannen in 2023.
  4. Greenpeace International files lawsuit against Energy Transfer in first use of EU anti-SLAPP Directive

Contact

Persdienst Greenpeace België: 0496 26 31 91 – [email protected]