“Een mijlpaal voor klimaatrechtvaardigheid wereldwijd”
Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) van Den Haag heeft zojuist een historisch advies uitgebracht over de verplichtingen van staten in het licht van de klimaatcrisis. Het advies van het ICJ versterkt de verantwoordelijkheden van staten onder het internationaal recht, en gaat verder dan het Akkoord van Parijs. Het stelt bijkomende essentiële verplichtingen vast, waaronder de plicht om ernstige milieuschade te voorkomen.
Het Hof oordeelt dat staten hun bedrijven moeten reguleren wanneer hun uitstoot schade veroorzaakt – ongeacht waar die schade plaatsvindt. Belangrijk is dat het Hof erkent dat het recht op een schoon, gezond en duurzaam milieu fundamenteel mensenrechten zijn en dat intergenerationele rechtvaardigheid een leidend principe moet zijn bij de interpretatie van alle verplichtingen omtrent klimaat.
“Het advies van het Internationaal Gerechtshof is een mijlpaal voor klimaatrechtvaardigheid, en opent de deur naar nieuwe klimaatzaken wereldwijd”, zegt Nadia Cornejo, woordvoerder van Greenpeace België. “We hopen dat dit advies eindelijk recht zal brengen aan de slachtoffers van de klimaatcrisis, hier en elders – mensen die vaak het zwaarst getroffen worden, terwijl ze nauwelijks hebben bijgedragen aan het probleem. De boodschap van het Hof kan niet duidelijker zijn: vervuilers moeten stoppen met uitstoten én betalen voor de schade die ze veroorzaakt hebben.”
Het advies stelt dat het niet naleven van klimaatverplichtingen leidt tot het recht op volledige herstelmaatregelen. Dat betekent onder meer het stopzetten van schadelijke activiteiten en financiële compensatie voor geleden schade. Belangrijker nog: het Hof trekt conclusies die historische bescherming bieden aan toekomstige generaties en gemeenschappen die het zwaarst getroffen zijn door de klimaatcrisis.
Klimaatzaken in België
Het advies van het Internationaal Gerechtshof geeft nieuwe argumenten in lopende klimaatzaken in België. De verduidelijking van de klimaatverplichtingen van staten versterkt het arrest van het Brusselse hof van beroep uit 2023 in de Klimaatzaak, waarin het federale niveau, het Vlaams Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest veroordeeld werden wegens gebrek aan klimaatactie.
Ook landbouwer Hugues Falys, die in 2024 een klacht indiende tegen TotalEnergies vanwege hun rol in de klimaatcrisis en de impact daarvan op zijn landbouwactiviteiten, krijgt met dit arrest extra juridische argumenten in handen.
“Het Hof heeft gesproken. Straffeloosheid voor staten of bedrijven die hun klimaatverplichtingen niet nakomen, blijft niet zonder gevolgen. Kleine eilandstaten, gemeenschappen en burgers – zoals Hugues Falys – die slachtoffer zijn van de klimaatcrisis, worden erkend in hun recht op herstel”, besluit Nadia Cornejo.
Contact
Persdienst Greenpeace: 0496 26 31 91 – [email protected]
