20 januari 2025 – Vandaag begint in Davos het jaarlijkse Wereld Economisch Forum. Dertien Greenpeace-activisten uit heel Europa blokkeerden vanmorgen afgevaardigden die aankwamen bij de helikopterhaven Davos Lago. [1] Met deze actie roept Greenpeace politieke en zakelijke leiders op om de superrijken te belasten om klimaat-, milieu- en sociale maatregelen te financieren. De organisatie publiceert vandaag een analyse over hoe de opbrengsten van een belasting voor de superrijken in Europa significant zouden kunnen bijdragen aan het toegankelijk maken van de klimaattransitie voor iedereen.
De beschikbaarheid van geld is niet het probleem als het aankomt op het aanpakken van de grote mondiale uitdagingen. Volgens een nieuwe analyse van Greenpeace [2] zou er alleen al in Europa €185 miljard kunnen worden opgehaald door het belasten van het inkomen en vermogen van de superrijken. Ook wordt gesimuleerd hoe die opbrengsten geïnvesteerd zouden kunnen worden in sociale projecten die zowel burgers en de planeet ten goede komen, zoals energiebesparing, betaalbare renovaties van huizen, betaalbaar openbaar vervoer en het aanpakken van de klimaatcrisis.
Clara Thompson, woordvoerster voor Greenpeace in Davos: “De ironie van Davos is dat politici, CEO’s en de machtselite bijeenkomen om eindeloos te debatteren over mondiale uitdagingen terwijl de wereld in brand staat en mensen worstelen met het voorzien in basisbehoeften en met de toenemende impact van de klimaatcrisis. Er is ook geen gebrek aan geld om de klimaat-, milieu- en sociale crisis aan te pakken, het zit alleen in de verkeerde zakken. Het is hoog tijd om rijke vervuilende elites te laten betalen.”
Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace België, voegt toe: “2025 biedt belangrijke kansen om de wereldwijde belastingregels te hervormen. De roep om eerlijke belastingen klinkt te luid om genegeerd te worden. Regeringen moeten echt leiderschap tonen in deze turbulente tijden. Durf het geld te halen waar het zit om er dan gewone mensen mee te ondersteunen om bv. hun huis te renoveren of beroep te kunnen doen op betaalbaar openbaar vervoer.”
Deze tabel geeft enkele praktische voorbeelden van hoe de opbrengsten van een Europese vermogensbelasting (minimaal stelsel met opbrengst van 60 miljard€/jaar en ambitieus stelsel met 185 miljard €/jaar) zouden kunnen worden besteed om mensen te ondersteunen en de klimaatcrisis aan te pakken. (Voor meer info, zie de factsheet) Energierenovatie van scholen zal miljoenen scholieren en studenten beschermen tegen klimaatimpact en een geschikte omgeving creëren voor onderwijs, warmer in de winter en koeler in de zomer. Tegelijkertijd kan de uitstoot van broeikasgassen in de gebouwensector worden verminderd en kunnen lokale overheden enorme bedragen besparen op energiekosten. Met 5 miljard€/jaar (min) of 10 miljard€/jaar (amb) kunnen 1.000 (min) of 2000 (amb) middelgrote scholen per jaar extra opgeknapt worden. Warmtepompen: Meer dan de helft van de Europeanen woont in ongeveer 150 miljoen vrijstaande of halfvrijstaande (of rijtjes)huizen. Warmtepompen zijn de sleutel tot energietransformatie. Ze produceren klimaatvriendelijke warmte en koude waar dat nodig is, zijn zeer efficiënt en goedkoper dan fossiele brandstoffen. Dit helpt de stijgende CO2-kosten te beperken. Een warmtepomp kan de verwarmingskosten met gemiddeld ongeveer €400 per jaar verlagen in vergelijking met gasverwarming.Met 7,5 miljard€/jaar (min) of 22,5 miljard€/jaar (amb) kunnen per jaar ongeveer 300.000 (min) of 1 miljoen (amb) huizen van de meest kwetsbare gezinnen (huur of eigendom) worden uitgerust met warmtepompen. Klimaatadaptatie: Dit gaat over gemeenten die zich moeten beschermen tegen extreme weersomstandigheden door bv. gerichte investeringen om overstromingsgevoelige gebieden gradueel af te sluiten, groene ruimten uit te breiden en groene daken en gevels te installeren. Met 7 (min) of 14 (amb) miljard€, jaarlijks uitgegeven gedurende zes jaar, zouden de helft (min) of alle (amb) gemeenten in Europa zichzelf kunnen beschermen tegen de ergste gevolgen van hitte en zware regenval. |
Greenpeace roept samen met bondgenoten op tot nationale en internationale hervormingen die een eerlijke belasting op het inkomen en vermogen van ultrarijken mogelijk maken. De organisatie sluit zich aan bij 200 internationale maatschappelijke organisaties, vakbonden en een overweldigende meerderheid van landen die een VN-kaderverdrag over internationale belastingsamenwerking steunen, waarover momenteel wordt onderhandeld.
Noten
[1] Foto’s en video’s hier beschikbaar:
De activisten hebben de veilige uitvoering van vluchten niet verstoord. De luchthavenautoriteiten (luchtverkeersleiding en politie) werden bij het begin van de actie onmiddellijk op de hoogte gebracht en de activisten onderhouden voortdurend contact om te voorkomen dat er een gevaarlijke situatie ontstaat of dat de luchthavenautoriteiten de omvang en het doel van de lopende activiteit verkeerd interpreteren.
[2] Analyse Greenpeace.