Dit is een beslissend moment voor de mensheid. Er moet onmiddellijk en consistent actie worden ondernomen om de ergste gevolgen van de klimaatcrisis te vermijden. Eind deze week gaat de belangrijke VN-klimaattop COP26 van start in het Schotse Glasgow. De wereldleiders krijgen hier een unieke kans om samen en snel op te treden tegen temperatuurstijgingen en klimaatverandering. Een delegatie van Greenpeace zal aanwezig zijn om de onderhandelingen te volgen. Carine Thibaut, onze woordvoerster en klimaatexpert, vertegenwoordigt er het Belgisch kantoor van Greenpeace. 

Volg Carine op onze sociale media
More than 50.000 people take to the streets in Brussels for the first Climate march since the COVID-19 crisis hit. During the march Greenpeace Belgium organises an action against fossil fuel advertisements, to raise awareness on the European Citizenship Initiative. © Johanna de Tessières / Greenpeace

Momenteel zijn de plannen van de deelnemende landen niet ambitieus genoeg om de uitstoot van broeikasgassen te beperken en zijn we goed op weg om de afgesproken 1,5°C-doelstelling, bepaald in het Klimaatakkoord van Parijs, te overschrijden. Tijdens de COP26 moet concrete actie worden ondernomen om de toezeggingen en acties inzake emissiereductie aan te scherpen en de adaptatie-inspanningen op te voeren.

Gezien de enorme omvang van de uitdaging waarvoor we staan, roept Greenpeace International de regeringen op tot de volgende vier klimaatacties. Deze vier eisen kunnen zorgen voor een eerlijkere, veiligere en duurzamere toekomst voor iedereen:

1. Stop onmiddellijk alle nieuwe projecten voor fossiele brandstoffen en zorg voor een uitfasering

De COP26 is het moment waarop de wereld eindelijk het einde moet aankondigen van fossiele brandstoffen. We verwachten dat er geen nieuwe investeringen in fossiele brandstoffen zullen komen en dat de geleidelijke afbouw van de bestaande infrastructuur voor fossiele brandstoffen in overeenstemming moet zijn met de 1,5°C-doelstelling. Dit betekent geen nieuwe oliebronnen, geen nieuwe kolencentrales, geen nieuwe kolenmijnen en geen nieuwe gasprojecten.  

De doelstellingen in kader van emissiereductie moeten worden verhoogd. Dit betekent niet alleen geen nieuwe projecten voor fossiele brandstoffen, maar ook geen nieuwe financiering. Wat betreft overheidssteun voor bestaande projecten zal deze ook geleidelijk moeten worden stopgezet. De regeringen zullen prioriteit moeten verlenen aan het zo snel mogelijk uitfaseren van steenkool en in de definitieve besluitvormende tekst van COP26 moeten fossiele brandstoffen specifiek worden genoemd als de belangrijkste boosdoeners van de klimaatnoodtoestand.  

Er moet rekening worden gehouden met werknemers en getroffen gemeenschappen bij de geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen. De transitie moet rechtvaardig verlopen. Als we bepaalde oplossingen een kans geven, staan er slimme, efficiënte en duurzame alternatieven klaar om in al onze energiebehoeften te voorzien. 

2. Stel ambitieuze emissiereductie doelstellingen op om de wereldwijde uitstoot tegen 2030 te halveren

Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), een groep van ’s werelds beste klimaatwetenschappers, bijeengeroepen door de Verenigde Naties, zegt dat we niet meer dan 500 miljard ton CO2 mogen uitstoten (gerekend vanaf begin 2020) om onszelf een kans van 50% te geven de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C boven het pre-industriële niveau. We moeten ons beperken tot 400 miljard ton om 67% kans te hebben om de ergste klimaatscenario’s te vermijden. Helaas zijn menselijke activiteiten momenteel verantwoordelijk voor meer dan 40 miljard ton uitstoot per jaar uit, zodat we dringend doortastende maatregelen moeten nemen om te voorkomen dat deze limieten worden overschreden.

Er moet actie worden ondernomen om de wereldwijde uitstoot tegen 2030 te halveren en ons op weg te zetten naar een ‘netto-nul’ emissie in 2050. Als de regeringen er niet in slagen hun bij de VN ingediende emissiereductie-verbintenissen te verbeteren, zullen zij de deur dichtslaan voor de doelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5°C. Volgens de huidige toezeggingen zullen de emissies tegen 2030 met 16% stijgen, waardoor we op weg zijn naar een opwarming van 2,7°C tegen het einde van de eeuw. Ondertussen zou het huidige mondiale regeringsbeleid ons nog slechter af laten zijn en zijn we op weg naar 2,9°C.

De G20-landen zijn goed voor bijna 80% van de wereldwijde uitstoot, maar te veel van hen hebben hun klimaatplannen voor de COP26 nog niet verbeterd, waaronder India, China, Australië, Saudi-Arabië, Rusland en Brazilië. Daarom moeten de rijkste landen in Glasgow leiderschap tonen en aanzienlijk sneller handelen.

Sungai Sembilang Nature Conservation Park in South Sumatra. Greenpeace, together with representatives from the National Parliament and the Indonesian National Police, bear witness to the huge destruction of Indonesia’s natural peatland forest in Sumatra. Deforestation is a key source of Indonesia’s greenhouse gas emissions, making the country the third largest contributor to global emissions. © Kemal Jufri / Greenpeace

3. Verwerp plannen om een wereldwijde markt in koolstofcompensaties te openen

Compensatie voorkomt niet dat emissies in de atmosfeer terechtkomen en onze wereld opwarmen, het voorkomt enkel dat die emissies in de boeken van de vervuilers verschijnen. In werkelijkheid is koolstofcompensatie een boekhoudkundige truc. Volgens de wetenschappers achter het meest recente wetenschappelijke rapport van de VN moet de wereld onmiddellijke, drastische en consistente emissiereducties doorvoeren maar compensatie is het tegendeel daarvan. Het is gewoon een vrijbrief om te blijven vervuilen, het stimuleert de commodificatie van de natuur en staat machtige bedrijven en regeringen toe het land van kwetsbare gemeenschappen over te nemen, de mensenrechten met voeten te treden en de milieu-integriteit te schenden

Laten we eerlijk zijn: compensatie is oplichterij, het werkt niet en uitbreiding ervan zal echte actie alleen maar vertragen.

4. Financiële toezegging voor kwetsbare landen die worden getroffen door de gevolgen van de klimaatverandering

Klimaatverandering is een mondiaal probleem en het vereist een mondiale oplossing. Historisch gezien zijn de grootste uitstoters de VS, China en Rusland – met Japan, Duitsland en het VK ook in de top tien. 

De VS, de EU, het VK, Japan, Canada en Australië behoorden ook tot de belangrijkste landen en continenten die zich ertoe verbonden tegen 2020 jaarlijks 100 miljard dollar aan klimaatfinanciering te verstrekken, maar zij hebben dit niet gedaan. Momenteel ontbreekt er 20 miljard dollar en deze landen moeten hun verantwoordelijkheid nemen.

De betrokken landen moeten op de COP26 een robuust, transparant plan voorleggen waaruit blijkt hoe de 100 miljard dollar de komende vijf jaar jaarlijks zal worden besteed aan de ontwikkeling van schone energiesystemen en de overgang van fossiele brandstoffen naar andere brandstoffen. En daarbovenop zal nog meer geld nodig zijn om de schade aan te pakken en te compenseren die de klimaateffecten in kwetsbare landen al hebben aangericht.

Flooding in Lafaitte, Louisiana following Hurricane Ida. Hurricane Ida was a deadly and destructive Category 4 Atlantic hurricane that became the second-most damaging and intense hurricane to strike the U.S. state of Louisiana on record, behind Hurricane Katrina. © Julie Dermansky / Greenpeace

We kunnen dit mogelijk maken

Al deze veranderingen zullen niet vanzelf gaan en gaan ook niet vanzelf. Sinds het Klimaatakkoord van Parijs is er een opmerkelijke toename van klimaatbewustzijn en een enorme golf van activisme. Miljoenen mensen zijn de straat op gegaan om te staken voor het klimaat, verkiezingen zijn gedomineerd door de politiek van de klimaatcrisis, en meer mensen brengen de strijd voor klimaatrechtvaardigheid naar de rechter en behalen winst. People power werkt!

In de kern gaat deze conferentie over het zorgen voor gelijkheid en rechtvaardigheid, vooral voor kwetsbare gemeenschappen. Het gaat erom wie de toekomst in handen heeft – de vervuilers die profiteren van de industrieën die deze crisis veroorzaken, of de mensen die het hardst door de gevolgen worden getroffen – inheemse volkeren, kwetsbare gemeenschappen en jongeren wereldwijd.

Volg Carine op onze sociale media Ik deel op Facebook Ik deel op Twitter Ik deel op Whatsapp
Facebook Facebook Instagram Instagram Twitter Twitter YouTube YouTube Greenwire Greenwire