Om het verlies aan biodiversiteit in Europa te stoppen, zullen we de natuur niet alleen beter moeten beschermen; we gaan de gedegradeerde natuur ook op grote schaal moeten herstellen. De komenden maanden voeren ministers van de EU-lidstaten en de europarlementsleden cruciale onderhandelingen over de ‘Natuurherstelwet’. Het gaat om het belangrijkste wetgevende initiatief voor bescherming van de Europese natuur in de laatste 30 jaar. Greenpeace is deel van een brede coalitie die overal in Europa beleidsvoerders wil aanzetten om snel werk te maken van een Europese natuurherstelwet.
Europese natuur is er slecht aan toe
Het Europese Milieuagentschap (EEA) publiceerde in 2020 een alarmerend rapport waaruit blijkt dat meer dan 80% van de Europese natuurlijke habitats er slecht aan toe zijn. België is zelfs de slechtste leerling van alle EU-lidstaten: minder dan 10% van onze natuur is in een goede staat. Menselijke activiteiten zoals intensieve landbouw, overbevissing, commerciële houtkap, oprukkende steden, uitbreiding van luchthavens … oefenen overal in Europa een grote druk uit op onze biodiversiteit.
Ambitieuze plannen voor natuurherstel
Als onderdeel van de Europese ‘Green Deal’ en de ‘Biodiversiteitsstrategie’, lanceerde de Europese Commissie vorig jaar een ambitieus wetsvoorstel om de sterk gedegradeerde Europese natuur te herstellen. De voorgestelde maatregelen moeten ervoor zorgen dat de natuur tegen 2030 is hersteld in 20% van het Europese land- en zeegebied. Tegen 2050 moet àlle gedegradeerde natuur in Europa hersteld zijn. Als die wet wordt goedgekeurd, zou het een mondiale première zijn: de allereerste keer dat het herstel van de natuur in een bindende wetgeving wordt vastgelegd.
Het voorstel beschrijft een brede waaier aan voorstellen om beschadigde ecosystemen te herstellen en de natuur overal in Europa terug te brengen:
- veengebieden moeten op grote schaal hersteld en terug vernat worden
- rivieren moeten hun natuurlijke verloop terug krijgen
- neerwaartse trend van populaties bestuivers stoppen tegen 2030
- neerwaartse trend keren van populaties akker- en weidevogels en vlinders van graslanden
- meer aandacht voor koolstofopslag in het landbouwgebied
- bosbeheer met meer aandacht voor biodiversiteit en koolstofopslag
- verlies aan stedelijke natuur tegen 2030 stoppen en opnieuw uitbreiden
- herstel van mariene habitats voor iconische soorten zoals dolfijnen en bruinvissen, haaien en zeevogels, Waardevolle maar sterk aangetaste mariene ecosystemen zoals zeegrasweiden en onderwaterbodems herstellen
- …
Natuurherstel vergt grote investeringen: de Europese Commissie stelt voor om hiervoor 100 miljard euro vrij te maken. Dit zijn echter geen kosten maar wel goed bestede investeringen: studies tonen aan dat de samenleving 8 tot 38 euro terugverdient voor elke euro die wordt geïnvesteerd in natuurherstel. Men vermijdt immers veel hoge kosten in onze gezondheidszorg, we voorkomen en beperken schade door de klimaatcrisis en landbouwopbrengsten worden veiliggesteld voor de langere termijn.
Massale steun nodig
De komende maanden wordt er in het Europees Parlement en in de Europese Raad druk onderhandeld over deze natuurherstelwet. Er staan dan ook grote belangen op het spel: deze wet is onze beste kans om onze natuur terug meer kansen te geven en tegen 2030 de trend van het verlies aan planten- en diersoorten te keren. Daartegenover staan grote economische belangengroepen die deze noodzakelijke veranderingen willen tegenwerken.
De natuurherstelwet biedt enorme kansen om het verlies aan biodiversiteit in Europa en de strijd tegen klimaatverandering samen aan te pakken. Daarom publiceerden 210 Europese natuur- en milieuverenigingen, waaronder ook Greenpeace, een gemeenschappelijke verklaring om sterke steun uit te spreken voor dit initiatief en wordt een grootschalige petitie gelanceerd. We roepen de EU lidstaten, de leden van het Europees Parlement en de Europese Commissie op om zo snel mogelijk een ambitieuze natuurherstelwet goed te keuren.
Help ons om onze beleidsmakers te overtuigen dat de natuurherstelwet van het grootste belang is.