Van 21 oktober tot 01 november vindt in de Colombiaanse stad Cali de biodiversiteitstop COP16 plaats: de zestiende vergadering van de landen die het internationale verdrag voor de biologische diversiteit ondertekenden. Wat staat er op de agenda en wat zijn de prioriteiten voor Greenpeace?
Van woorden in Montreal naar daden in Cali
De vergadering in Cali heeft als thema ‘Peace with Nature’. Het is de eerste internationale vergadering sinds er twee jaar geleden op COP15 in Montreal, Canada, een wereldwijd kader werd vastgelegd om het verlies aan biodiversiteit tegen 2030 te stoppen. Dit ambitieuze plan staat bekend als het KM-GBF: de Engelse afkorting voor het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework. Het akkoord werd alom geprezen als een “nieuwe start” voor het internationale beleid rond biodiversiteit dat ons tegen 2050 moet leiden naar een wereld waarin we “in harmonie leven met de natuur”.
In Colombia is het nu de hoogste tijd om te kijken hoe ver we staan met de implementatie van al die ambitieuze plannen. Er wordt zowel naar het globale niveau gekeken, als naar de specifieke plannen van alle landen afzonderlijk.
Geeft Colombia het voorbeeld?
Gastland Colombia is een van de landen met de hoogste biodiversiteit in de wereld: een deel van het Amazonewoud en van de nevelwouden in het Andesgebergte, bevinden zich in Colombia. De stad Cali ligt in het Chocó-ecosysteem – een regio met hoge concentraties van planten- en diersoorten die nergens anders ter wereld voorkomen. Het is ook een land met een heel grote diversiteit aan inheemse volkeren waarvan velen nog heel nauwe banden hebben met hun natuurlijke omgeving.
Sinds enkele jaren meet Colombia zichzelf een voortrekkersrol aan, voor het behoud van de mondiale biodiversiteit. Reeds in 2021 verklaarde het land dat ze tegen 2022, 30% van hun grondgebied wilden klasseren als beschermd natuurgebied.
Waarom is COP16 zo belangrijk ?
De bijeenkomst in Colombia is vooral bedoeld om de collectieve vooruitgang te evalueren van de uitvoering van het raamakkoord van Montreal. Doel is ook om het momentum voor echte actie voor de biodiversiteit te versnellen. Helaas is de realiteit op dit moment niet zo fraai: de meeste landen zijn nog heel ver verwijderd van het behalen van de doelstellingen die zij twee jaar geleden in Montreal hebben gesteld. België vormt daarop helaas geen uitzondering.
Greenpeace zal op COP16 in Colombia aanwezig zijn met een internationale delegatie die zich vooral zal focussen op enkele specifieke thema’s.
Wat zijn de prioriteiten van Greenpeace voor COP16?
De discussie over bijkomende financiële middelen wordt ongetwijfeld opnieuw één van de grootste discussiepunten op COP16. Greenpeace bepleit dat rijke landen hun belofte nakomen om vanaf 2025 tenminste 20 miljard dollar per jaar te geven en 30 miljard dollar per jaar tegen 2030. Er moeten ook mechanismen worden voorzien die garanderen dat inheemse volkeren en lokale gemeenschappen directe toegang kunnen hebben tot deze fondsen. Greenpeace verwacht van COP16 ook duidelijke richtlijnen om tegen 2025 de subsidies te identificeren die schadelijk zijn voor de biodiversiteit.
In het KM-GBF werd vooropgesteld dat die subsidies geleidelijk aan afgebouwd moeten worden: tegen 2030 moeten deze subsidies met 500 miljard dollar per jaar afnemen. Tegelijk moeten er meer financiële stimulansen komen voor natuurbehoud en duurzaam gebruik van de biodiversiteit.
Meer natuurbescherming is van vitaal belang in de strijd tegen de klimaatcrisis. En omgekeerd is een stabiel klimaat ook beter voor de natuur. COP16 moet de weg vrijmaken om vanaf nu het internationale klimaatbeleid en het internationale biodiversiteitsbeleid nog veel sterker op elkaar af te stemmen. Ook de individuele landen moeten ertoe aangezet worden om in hun nationale beleid de strategieën voor klimaat en biodiversiteit op één lijn te brengen.
Enkele weken na de biodiversiteitstop in Colombia vindt de klimaattop COP29 plaats in Azerbeidzjan en in november volgend jaar gaat de klimaattop door in de stad Belém in het Braziliaanse Amazonewoud. Dat wordt een heel belangrijke top om het klimaat- en biodiversiteitsbeleid veel sterker op elkaar af te stemmen. De biodiversiteitstop in Colombia moet hierop anticiperen en die integratie al zoveel mogelijk voorbereiden.
Greenpeace wil dat er op COP16 aanzienlijke vooruitgang geboekt wordt op vlak van de identificatie van ecologisch en biologisch belangrijke gebieden in zeeën en oceanen. Daarbij moet rekening gehouden worden met de belangen en rechten van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen die in kustgebieden wonen.
Sinds enkele jaren is er veel verontwaardiging over de manier waarop het beheer van een aantal grote natuurparken geregeld in conflict komt met de rechten van de inheemse bevolking. Nochtans is de actieve betrokkenheid en de steun van de lokale bevolking voor natuurbehoud een absolute voorwaarde voor duurzame resultaten. De slottekst van het raamakkoord van Montreal hecht hier veel belang aan. COP16 in Colombia biedt nu een belangrijke kans om ervoor te zorgen dat dit engagement concreet wordt gemaakt. Greenpeace zal er mee over waken dat rechten van de inheemse bevolking gerespecteerd worden bij de discussies over de creatie van nieuwe natuurparken en de besteding van de extra financiële middelen voor natuurbehoud.
Meer weten over de biodiversiteitstop?