Eind maart 2021 ging het Europees jaar van het spoor officieel van start. Daarmee wil de Europese Commissie de trein als duurzaam vervoermiddel in de kijker zetten. Maar voorbij de retoriek hebben onze overheden nog heel wat werk om hun ambitie waar te maken en van dit jaar ook écht dat van de heropleving van het spoor te maken.
Zo vaak mogelijk met de trein in plaats van het vliegtuig reizen is een van de beste manieren om de klimaatcrisis te bestrijden. Maar er is nood aan coherent beleid en investeringen om reizen met de trein gemakkelijker en toegankelijker te maken. Het is dan ook tijd om te stoppen met contraproductief beleid zoals het subsidiëren van luchtvaartmaatschappijen en het financieren van grote snelwegprojecten. Voorrang aan de trein!
Wist je dat …?
- een treinreis gemiddeld 4 keer minder CO₂ uitstoot dan een autorit en 5 keer minder CO₂ dan een vliegreis in Europa. Meer en betere treinen kunnen Europa helpen om de impact van onze mobiliteit op de klimaatcrisis te verminderen;
- 65% van de Europeanen voorstander is van een verbod op korteafstandsvluchten wanneer er een alternatief is van minder dan 12 uur;
- de populairste vluchten tussen luchthavens in Europa allemaal in minder dan zes uur per trein kunnen worden afgelegd (verbindingen met eilanden niet meegerekend);
- spoorwegbedrijven energiebelastingen en tolheffingen moeten betalen, terwijl de luchtvaart niet moet betalen voor CO2-uitstoot en het wegvervoer nauwelijks betaalt voor het gebruik van de weginfrastructuur;
- van de 365 bestaande grensoverschrijdende spoorverbindingen er 149 (41%) niet operationeel zijn (studie van de Europese Commissie uit 2018);
- investeren in openbaar vervoer en treinen meer banen schept dan bv. wegen aanleggen?
Vijf maatregelen voor een heropleving van de trein in Europa
Greenpeace dringt er bij nationale regeringen en de Europese Unie op aan vijf prioritaire acties te ondernemen om een heropleving van de spoorwegen te steunen:
- Al minstens 30 onderbenutte internationale lijnen nieuw leven inblazen om een goed verbonden Europees netwerk uit te bouwen en vanaf eind 2021 nieuwe dag- en nachttreinen in gebruik nemen.
- Investeren in de modernisering van de spoorwegen en in nieuwe of gerenoveerde treinen, om zo een Europese reserve van compatibel rollend materieel op te bouwen.
- Het spoor goedkoper en gebruiksvriendelijker maken dan het vliegtuig door de subsidies voor de luchtvaart geleidelijk af te schaffen en korte vluchten te verbieden wanneer er een nachttrein of een aansluiting overdag is.
- Treinen toegankelijk maken voor iedereen, ook voor personen met beperkte mobiliteit, en de rechten van de reiziger waarborgen, ook voor internationale trajecten met aansluitingen op andere treinen.
- Spoorwegmaatschappijen verplichten om dynamische gegevens uit te wisselen en zo een Europees systeem voor treinreservering op te zetten.
Onze gedetailleerde aanbevelingen zijn hier beschikbaar.
Belangrijke kwesties
Later dit jaar zal de Europese Commissie naar verwachting een studie publiceren over nachttreinen en een actieplan presenteren om het passagiersvervoer per spoor over lange afstand en over de grenzen heen te stimuleren.
Ondertussen worden miljarden euro’s beloofd in een ongezien corona-herstelplan van de Europese Unie. De komende weken zijn van cruciaal belang, aangezien Europese landen hun nationale plannen bij Europa moeten indienen met het oog op die Europese financiering. Verscheidene regeringen hebben intussen wel al al miljarden euro’s aan leningen en financiële reddingsoperaties gespendeerd of beloofd aan luchtvaartmaatschappijen die in moeilijkheden verkeren, zonder daar strikte voorwaarden inzake klimaat en rechten voor werknemers aan te verbinden.
Om de trein weer een échte kans te geven in Europa, moet de luchtvaartsector eerlijk belast worden. Teken daarom onze petitie!
Ik teken zodat de luchtvaart belastingen betaaltYouTube |