เริ่มจากในห้องเรียน: ทิปส์ 5 ข้อในการสร้างบรรยากาศห้องเรียนให้ไม่มีพลาสติก
- ใช้อุปกรณ์การเรียนการสอนแบบใช้ซ้ำได้ และหลีกเลี่ยงการซื้ออุปกรณ์การเรียนการสอนที่ห่อหุ้มด้วยบรรจุภัณฑ์พลาสติกใช้แล้วทิ้ง
- จัดโซนถังขยะในห้องเรียนให้มีถังขยะสำหรับใส่กระดาษ พลาสติก และของสด
- ในชั่วโมงศิลปะ ลองหาภาชนะใช้ซ้ำมาใส่อุปกรณ์ศิลปะ เช่น สี แทนการใช้ภาชนะใช้ครั้งเดียวทิ้ง
- ติดป้ายการเรียนการสอนเรื่องมลพิษพลาสติกแบบเข้าใจง่ายบนผนังห้องเรียนที่เด็กๆ ทุกคนมองเห็นตลอด
- มีระบบย่อยเศษอาหารเป็นปุ๋ยในสถานที่เรียน
สร้างความอยากรู้อยากเห็นที่กระตือรือร้นของเด็กๆ
นักเรียนในวัยนี้จะมีความอยากรู้อยากเห็น มีน้ำใจและมีความเข้าอกเข้าใจธรรมชาติรอบตัว แนวคิดของกิจกรรมในบทเรียนนี้จึงได้รับการพัฒนาอย่างเหมาะสมกับวัยของพวกเขา คุณครูสามารถนำไปปรับใช้กับนักเรียนของตนเองได้อย่างอิสระ
กิจกรรม ‘ มลพิษพลาสติกคืออะไร? ’
มาเริ่มเตรียมวัสดุอุปกรณ์กันเลย
- แผนภาพโลกขนาดใหญ่
- รูปธรรมชาติอันสวยงาม ปราศจากมลภาวะ
- วัสดุจากธรรมชาติที่สามารถพบได้ในธรรมชาติอันสวยงามตามรูปภาพที่เตรียมไว้ เช่น ก้อนหิน ใบไม้แห้ง ทราย หญ้า
- พลาสติกใช้ครั้งเดียวทิ้ง เช่น ขวดน้ำ พลาสติกหุ้มฝาเครื่องดื่ม ช้อนส้อมพลาสติก บรรจุภัณฑ์พลาสติก
ขั้นตอนการเล่น
- ให้นักเรียนยืนเป็นรูปครึ่งวงกลม
- แชร์รูปภาพธรรมชาติที่หลากหลายให้นักเรียนดู ให้พวกเขาพรรณนาถึงธรรมชาติแต่ละที่และเดาว่าธรรมชาติแต่ละที่นั้นควรตั้งอยู่ส่วนไหนของโลก หลักจากนั้น นำรูปภาพเหล่านั้นไปวางบนแผนภาพโลกขนาดใหญ่ที่เตรียมไว้
- อธิบายวัสดุจากธรรมชาติให้นักเรียนรู้จัก และให้พวกเขาระบุลักษณะของวัสดุแต่ละชิ้น และเลือกว่าวัสดุชิ้นไหนอยู่ในธรรมชาติรูปแบบไหน
- ต่อจากนั้น คุณครูนำพลาสติกใช้ครั้งเดียวทิ้งออกมา ให้นักเรียนอธิบายลักษณะของพลาสติกแต่ละชิ้น และวางมันบนแผนที่โลกและบนรูปภาพธรรมชาติจนเต็มแผนที่
- คุณครูชวนนักเรียนคิดต่อว่า มลพิษเหล่านี้มันดีหรือแย่ต่อสิ่งแวดล้อมและสัตว์ป่า มลพิษเกิดขึ้นได้อย่างไร และเราจะหยุดมันได้อย่างไร
กิจกรรม ‘ผจญภัยในโลกมหาสมุทร’
มาเริ่มเตรียมวัสดุอุปกรณ์กันเลย
- เครื่องฉายโปรเจคเตอร์และจอรับภาพ
- คอมพิวเตอร์
- เครื่องขยายเสียง
- แอนิเมชั่นชุด ‘Sea Turtle and Girl’s Plastic Story’ หรือ ซีรีย์ ‘Blue Planet II’
ขั้นตอนการเล่น
- เปิดแอนิเมชั่นชุด ‘Sea Turtle and Girl’s Plastic Story’ หรือ ซีรีย์ ‘Blue Planet II’ ซึ่งบอกเล่าเรื่องราวมลพิษพลาสติกให้เด็กๆ ดู
- ชวนนักเรียนถกเถียงเรื่องปัญหามลพิษพลาสติกที่เกิดขึ้นในแอนิเมชั่น เช่น สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในแอนิเมชั่น มลพิษเหล่านั้นส่งผลต่อสัตว์ไหม สิ่งแวดล้อมเปลี่ยนไปอย่างไรบ้าง ฯลฯ คุณครูลองให้นักเรียนถามคำถามที่พวกเขารู้สึกสะท้อนใจเกี่ยวกับพลาสติกที่เกิดขึ้นในแอนเมชั่น และคุณครูเขียนลงบนกระดาน
- คุณครูเขียนคำถามของนักเรียนลงบนกระดานทุกคำถาม
- ให้นักเรียนช่วยกันเลือกคำถามที่พวกเขาเห็นว่าสำคัญที่สุด และให้พวกเขาลองติดต่อกับผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนั้นๆ ในชุมชน
- เมื่อได้คำตอบมาแล้ว นักเรียนถ่ายทอดคำตอบนั้นกับเพื่อนๆ ในชั้นเรียน
กิจกรรม ‘ชั่วโมงศิลปะ ตัดแปะ สรรสร้างมหาสมุทร’
ชั่วโมงของความคิดสร้างสรรค์ที่จะทำให้นักเรียนมองเห็นภาพใหญ่ของสมหาสมุทรที่อุดมสมบูรณ์กับมหาสมุทรที่เต็มไปด้วยมลพิษ โดยใช้เทคนิคการตัดแปะ (collage)
มาเริ่มเตรียมวัสดุอุปกรณ์กันเลย
- ผนังโล่งขนาดใหญ่
- เทปกาว
- วัสดุใช้ครั้งเดียวทิ้งและพลาสติกสะอาด เช่น ขวดน้ำ พลาสติกหุ้มฝาเครื่องดื่ม ช้อนส้อมพลาสติก ถุงพลาสติก แก้ว และจานใส่อาหารพลาสติก
- สีสำหรับทาที่ไม่มีสารพิษ
- แปรง พู่กัน
- กรรไกร
- กระดาษรีไซเคิล
ขั้นตอนการเล่น
- สร้างสรรค์ผนังห้องเรียนเป็นมหาสมุทร ปิดผนังด้วยกระดาษสีน้ำเงิน ขอบด้านล่างให้วาดเป็นรูปพื้นมหาสมุทร และด้านบน ให้ตัดหรือวาดเป็นรูปคลื่น
- คุณครูวางวัสดุใช้ครั้งเดียวทิ้งบนพื้นห้องเรียน แล้วหยิบขึ้นมาทีละชิ้นและถามนักเรียนว่า สิ่งนี้สามารถเล็ดลอดสู่มหาสมุทรได้หรือไม่ ถ้าได้ ให้นำไปแปะลงบนกระดาษสีน้ำเงิน (ซึ่งวัสดุส่วนใหญ่ที่เตรียมไว้สามารถเล็ดลอดลงสู่มหาสมุทรได้)
- ร่วมถกเถียงกันถึงความเสียหายหรือผลกระทบของพลาสติกที่ส่งผลต่อมหาสมุทรและสิ่งแวดล้อม
- คุณครูให้การบ้านนักเรียน ให้พวกเขาคิดหาทางออกที่จะรักษาสิ่งแวดล้อมให้สะอาด ไร้ขยะพลาสติก และพวกเขามีส่วนทำให้เป้าหมายสำเร็จได้อย่างไร
- ในการเรียนครั้งถัดไป ให้นักเรียนแลกเปลี่ยนและถกเถียงกันเรื่องทางออกของปัญหา
- แล้วดึงพลาสติกใช้ครั้งเดียวทิ้งออกจากมหาสมุทรที่นักเรียนแปะไว้ หรือสร้างมหาสมุทรแห่งใหม่ที่ปราศจากมลพิษพลาสติก
- ให้นักเรียนวาดและตัดสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลอันอุดมสมบูรณ์ และแปะเพิ่มเข้าไปบนมหาสมุทร
- สุดท้าย ก่อนจบกิจกรรม คุณครูให้นักเรียนพิจารณาวัสดุที่เหลือซึ่งสามารถนำไปใช้ซ้ำต่อได้หรือนำไปสร้างสรรค์เป็นสิ่งใหม่สำหรับกิจกรรมในอนาคต และเน้นย้ำให้นักเรียนระลึกเสมอว่า ยิ่งพวกเขาซื้อวัสดุน้อยเท่าไหร่ พวกเขายิ่งสร้างขยะน้อยเท่านั้น
กิจกรรม ‘เรื่องเล่าจากธรรมชาติ’
คุณครูสร้างมุมอ่านหนังสือสำหรับหนังสือเรื่องการปกป้องสิ่งแวดล้อมในห้องเรียน และทำให้มุมนี้กลายเป็นมุมอ่านหนังสือสำหรับนักเรียนทุกคน หรือคุณครูลองพิจารณาหยิบหัวข้อสักหนึ่งหัวข้อในหนังสือมาอ่านในชั้นเรียนได้
เริ่มอ่านหนังสือกันเลย
จัดทำมุมใดมุมหนึ่งในห้องเรียนเป็นหนังสือสำหรับโลกหรือสิ่งแวดล้อม เลือกหนังสือที่เกี่ยวกับพลาสติก สภาพภูมิอาการ และสิ่งแวดล้อม
หนังสือแนะนำ
- The Magic School Bus and the Climate Challenge by Joanna Cole
- Pesky Plastic: An Environmental Story by Leticia Colon De Mejias
- What Milly Did by Elise Moser
- Life in the Ocean: The Story of Oceanographer Sylvia Earle by Claire A. Nivola
- The Good Garden: How One Family Went from Hunger to Having Enough by Katie Smith Milway
- Greta and the Giants by Zoë Tucker