กรุงเทพฯ, 2 ธันวาคม 2568 –  กรีนพีซ ประเทศไทย ร่วมกับ สภาองค์กรของผู้บริโภค เปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับความเสี่ยงจากสารเคมีในสินค้าฟาสต์แฟชั่น พร้อมนำเสนอรายงานฉบับใหม่ของกรีนพีซ ประเทศไทย “จากโรงงานสู่ตู้เสื้อผ้า: ความเสี่ยงของสารเคมีในอุตสาหกรรมฟาสต์แฟชั่น” (From Factory to Closet: The True Cost of Ultra Fast Fashion) [1] รายงานฉบับนี้เป็นการศึกษาของกรีนพีซ ประเทศไทย ซึ่งตรวจพบการปนเปื้อนของสารเคมีอันตรายหลายชนิดในเสื้อผ้าที่สั่งซื้อจากแพลตฟอร์มออนไลน์ของ SHEIN แบรนด์ฟาสต์แฟชั่นที่เติบโตอย่างรวดเร็วในตลาดโลก [2]

การศึกษาครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการรณรงค์ของ กรีนพีซ เยอรมนี (Greenpeace Germany) ที่ตรวจสอบการปนเปื้อนสารเคมีในผลิตภัณฑ์สิ่งทอที่จำหน่ายผ่านช่องทางออนไลน์ โดยมี 9 ประเทศเข้าร่วม รวมถึงประเทศไทย ซึ่งรับผิดชอบการสั่งซื้อเสื้อผ้าจากแบรนด์ SHEIN ส่งมายังประเทศไทย และส่งตัวอย่างดังกล่าวไปตรวจวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรองในประเทศเยอรมนี เพื่อประเมินระดับสารเคมีอันตรายในผลิตภัณฑ์

การวิเคราะห์ทั้งหมดอ้างอิงตามกรอบกฎหมายสารเคมีสากลของสหภาพยุโรป หรือ REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) ซึ่งใช้เป็นมาตรฐานในการประเมินระดับสารเคมีอันตรายที่ตรวจพบในผลิตภัณฑ์สิ่งทอ

ผลการตรวจวิเคราะห์เสื้อผ้าของ SHEIN ที่กรีนพีซ ประเทศไทยเป็นผู้สั่งซื้อ พบการปนเปื้อนของสารเคมีอันตรายหลายชนิด ได้แก่

  • PFAS (Per- and Polyfluoroalkyl Substances) หรือ “สารเคมีตลอดกาล” (Forever Chemicals) ที่เชื่อมโยงกับโรคมะเร็งและความผิดปกติของระบบฮอร์โมน โดยในเสื้อแจ็คเก็ตพบค่า PFAS สูงกว่าเกณฑ์ REACH ถึง 519 เท่า
  • แคดเมียม ที่เกินค่ามาตรฐาน 1.2 เท่า ในรองเท้าผู้หญิง
  • โลหะหนักแอนทิโมนี (Antimony: Sb) หรือ พลวง สารพทาเลต (Phthalates) และ สารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ในเสื้อผ้าเด็ก

นอกจากนี้ สินค้าส่วนใหญ่ไม่มีการเปิดเผยข้อมูลส่วนประกอบหรือมาตรฐานความปลอดภัย จึงทำให้ผู้บริโภคไม่สามารถประเมินความเสี่ยงก่อนซื้อได้ อีกทั้งประเทศไทยยังไม่มีระบบกำกับดูแลและกฎหมายควบคุมสารเคมีในสิ่งทอ ส่งผลให้สินค้าฟาสต์แฟชั่นที่มีความเสี่ยงสูงสามารถเข้าสู่ตลาดไทยได้โดยแทบไม่มีการตรวจสอบที่เหมาะสม

ผศ.ดร.วีระพันธ์ รังสีวิจิตรประภา อนุกรรมการด้านสินค้าและบริการทั่วไป สภาองค์กรของผู้บริโภค กล่าว่า “รายงานฉบับนี้ตอกย้ำว่าผู้บริโภคไทยยังขาดหลักประกันด้านความปลอดภัยจากสินค้าที่ซื้อผ่านช่องทางออนไลน์ โดยเฉพาะเสื้อผ้าที่มีความเสี่ยงจากสารเคมีอันตราย ภาครัฐจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องออกกฎหมายควบคุมสารเคมีในสิ่งทอ กำหนดมาตรฐานที่ชัดเจน และสร้างระบบเปิดเผยข้อมูลที่โปร่งใส  เพราะการเปิดเผยข้อมูลที่จำเป็นคือสิทธิของผู้บริโภค ผู้บริโภคต้องมีสิทธิที่จะรู้ว่าสินค้าที่ตนซื้อมีความปลอดภัยเพียงใด  และต้องสามารถเข้าถึงข้อมูลที่เพียงพอในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าได้อย่างมั่นใจในชีวิตประจำวัน”

พิชามญชุ์ รักรอด หัวหน้าโครงการรณรงค์ยุติมลพิษพลาสติก กรีนพีซ ประเทศไทย กล่าวว่า

“ผู้บริโภคกำลังรับภาระความเสี่ยงจากสารเคมีอันตรายในเสื้อผ้าเพียงฝ่ายเดียว เพราะประเทศไทยยังไม่มีกรอบกฎหมายที่ครอบคลุมสารเคมีในอุตสาหกรรมสิ่งทอและเครื่องนุ่งห่มอย่างครอบคลุม ไม่มีระบบตรวจสินค้านำเข้า 

และไม่มีการบังคับเปิดเผยข้อมูลต่อผู้บริโภค ความเสี่ยงจาก PFAS พทาเลต และสารอันตรายอื่น ๆ จึงยังคงถูกปล่อยให้หลุดรอดเข้าสู่ชีวิตประจำวันของผู้คนได้อย่างง่ายดาย รัฐจำเป็นต้องเร่งพัฒนากฎหมายและระบบกำกับดูแลที่เข้มแข็งขึ้น เพื่อให้ประชาชนทุกคนได้รับการคุ้มครองตามสิทธิขั้นพื้นฐานด้านสุขภาพและความปลอดภัย”

ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าปัญหาสารเคมีในเสื้อผ้าฟาสต์แฟชั่น เป็นปัญหาเชิงโครงสร้างที่เกิดจากการขาดมาตรฐานด้านสารเคมีในสิ่งทอ ระบบตรวจสอบสินค้านำเข้า และการขยายตัวของตลาดออนไลน์ที่ไม่มีกรอบกำกับดูแลเพียงพอ ช่องโหว่เหล่านี้ทำให้เสื้อผ้าที่มีความเสี่ยงสูงสามารถเข้าสู่ตลาดไทยได้ง่ายกว่าที่ควรจะเป็น ซึ่งไม่เพียงกระทบผู้บริโภคในวันนี้ แต่ยังสะสมเป็นปัญหาสุขภาพในระยะยาวต่อสังคมไทยโดยรวม

เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับสารเคมีอันตรายในเสื้อผ้าและต้นทุนที่ซ่อนอยู่ในระบบฟาสต์แฟชั่น กรีนพีซ ประเทศไทยจัดนิทรรศการ “KILLER LOOKS TOXIC FIT CHECK: สวยจะตาย” ถ่ายทอดข้อมูลจากรายงานผ่านงานจัดแสดงที่นำเสนอความเสี่ยงจากสารเคมีในเสื้อผ้าจากแบรนด์ฟาสต์แฟชั่น พร้อมกิจกรรมเวิร์กช็อปให้ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้และลงมือทำจริง รวมทั้งวงเสวนาว่าด้วยแฟชั่น การบริโภค และสิทธิในการรับรู้ข้อมูลที่ผู้บริโภคควรเข้าถึง ทั้งนี้ เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าชมได้ระหว่างวันที่ 2–7 ธันวาคม 2568 ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร (BACC)

#สวยจะตาย #KillerLooks

หมายเหตุ

[1] รายงาน “จากโรงงานสู่ตู้เสื้อผ้า: ความเสี่ยงของสารเคมีในอุตสาหกรรมฟาสต์แฟชั่น” (From Factory to Closet: The True Cost of Ultra Fast Fashion) สามารถดาวน์โหลดได้ที่นี่

[2] อัลตร้าฟาสต์แฟชั่นของจีน: การเติบโต ความท้าทาย และผลกระทบระดับโลกของ‘Shein Effect’:   https://www.china-briefing.com/news/chinas-ultra-fast-fashion-growth-challenges-global-impact

[3] สภาองค์กรของผู้บริโภค (สภาผู้บริโภค) เกิดจากการรวมตัวขององค์กรผู้บริโภค ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 46 และตามพระราชบัญญัติการจัดตั้งสภาองค์กรของผู้บริโภค พ.ศ. 2562 มีสถานะองค์กรเป็นนิติบุคคล เป็นตัวแทนผู้บริโภคที่มีความเป็นอิสระ และมีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคในทุกด้าน  https://www.tcc.or.th/

ข้อมูลเพิ่มเติมติดต่อ

รุ่งทิพย์ กัณหริ กรีนพีซ ประเทศไทย โทร.065 414 5029 อีเมล. [email protected].