กรุงเทพฯ, 6 มิถุนายน 2568 – จากเหตุการณ์น้ำมันดิบรั่วไหลที่ทุ่น SBM-2 กลางทะเลศรีราชา ของบริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) บริเวณทุ่นผูกเรือกลางทะเลหมายเลข 2 (SBM-2) ของโรงกลั่นน้ำมันไทยออยล์ อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี [1] เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2568 เวลาประมาณ 23.54 น. เหตุการณ์นี้ถือเป็นอีกหนึ่งในหลายเหตุการณ์การรั่วไหลของสารพิษจากอุตสาหกรรมน้ำมันที่ส่งผลกระทบต่อทะเลไทย ชุมชนชายฝั่ง และระบบนิเวศทางทะเล

กรีนพีซ ประเทศไทย ขอเรียกร้องให้บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) เจ้าของโครงการ แสดงความรับผิดชอบโดยตรงต่อเหตุการณ์นี้ ดังนี้

  • บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) ต้องรับผิดชอบต่อผลกระทบทั้งหมดที่เกิดขึ้น ตามหลัก “ผู้ก่อมลพิษต้องเป็นผู้จ่าย” (Polluter Pay Principle) ซึ่งหมายถึงการรับภาระค่าใช้จ่ายในการฟื้นฟู เยียวยา และชดเชยค่าความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อม และประชาชนอย่างครอบคลุมและเป็นธรรม ตามอนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยความรับผิดทางแพ่งจากมลพิษของน้ำมัน (CLC 1992) รวมทั้งการดำเนินการฟื้นฟูและเยียวยาระบบนิเวศทางทะเลและชายฝั่งในระยะยาวให้กลับคืนสู่สภาพเดิม โดยต้องมีเป้าหมายอย่างชัดเจนและกรอบระยะเวลาที่เหมาะสม
  • บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) จำเป็นต้องเร่งจัดทำแผนการเยียวยาที่เป็นรูปธรรมและโปร่งใส เพื่อชดเชยความเสียหายที่เกิดจากเหตุการณ์นี้ โดยแผนดังกล่าวต้องคลอบคลุมทั้งผลกระทบต่อระบบนิเวศทางทะเล ชุมชนชายฝั่ง และสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ โดยดำเนินการร่วมกับผู้แทนชุมชนภาคประชาชน หน่วยงานรัฐ และนักวิชาการ เพื่อให้กระบวนการประเมินความเสียหายและการเยียวยาเป็นธรรม ครอบคลุมและตรวจสอบได้ พร้อมทั้งเปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งกระบวนการภายใต้กรอบกลยุทธ์ด้านสิ่งแวดล้อม สังคมและการกำกับดูแลกิจการ 

กรีนพีซ ประเทศไทย เรียกร้องรัฐบาลไทยดังนี้

  • รัฐบาลต้องจัดตั้งคณะกรรมการอิสระ เพื่อสอบสวนหายนะภัยน้ำมันรั่วไหลที่ทุ่น SBM-2 เพื่อหาสาเหตุและความรับผิดชอบจากเหตุการณ์นี้ อย่างโปร่งใสผ่านการมีส่วนร่วมจากภาคประชาชน นักวิชาการ และองค์กรอิสระ ในการร่วมเสนอมาตราการแก้ไขปัญหาในระยะยาว
  • รัฐบาลจะต้องบังคับใช้กฎหมายสิ่งแวดล้อมอย่างเข้มงวดและจริงจัง ดำเนินการตรวจสอบและใช้บทลงโทษทางกฎหมายต่อผู้ก่อมลพิษอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะในกรณีของการรั่วไหลสารพิษอันตรายสู่สิ่งแวดล้อมทางทะเล นอกจากนี้ ต้องมีการกำหนดมาตรการติดตาม ตรวจสอบความปลอดภัยในกระบวนการขนถ่ายน้ำมันอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ซ้ำ
  • รัฐบาลต้องเร่งทบทวนแผนพลังงานชาติ เพื่อลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิลและกำหนดเป้าหมายการยุติการใช้น้ำมันและก๊าซธรรมชาติในระยะยาว พร้อมผลักดันการเปลี่ยนผ่านสู่ระบบพลังงานหมุนเวียนที่สะอาด เป็นธรรม เพื่อให้สอดคล้องต่อเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emissions) โดยแผนการดำเนินงานของรัฐต้องยุติแผนการขยายการขุดเจาะและเพิ่มโครงการฟอสซิลที่เสี่ยงต่อสิทธิของประชาชน ระบบนิเวศ และสภาพภูมิอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่มีความเปราะบางของความหลากหลายทางชีวภาพ  
  • จัดตั้งกองทุนสำรองภัยพิบัติทางทะเล ที่ดำเนินการโดยยึดหลักผู้ก่อมลพิษต้องจ่ายอย่างเคร่งครัด เพื่อให้ประเทศไทยมีกลไกทางการเงินที่ตอบสนองต่อเหตุการณ์ฉุกเฉินทางสิ่งแวดล้อม เช่น การรั่วไหลของน้ำมัน สารเคมี หรือของเสียอันตราย 

ในขณะที่อุณหภูมิโลกพุ่งสูงและวิกฤตสภาพภูมิอากาศทวีความรุนแรง การพึ่งพาและลงทุนในพลังงานฟอสซิลไม่เพียงเร่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และสิทธิมนุษยชน แต่ยังซ้ำเติมภาระความเสี่ยงให้กับประชาชน โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบาง ขณะที่ภาคอุตสาหกรรมกลับลอยนวลพ้นผิด โดยปราศจากความรับผิดชอบ การแก้ไขปัญหานี้จึงต้องเริ่มจากการปกป้องระบบนิเวศที่เปราะบาง โดยเฉพาะทะเลที่อุดมด้วยความหลากหลายทางชีวภาพจากกิจกรรมของอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงสูง รัฐบาลควรกำหนดเส้นทางเดินเรือใหม่สำหรับการขนส่งวัสดุอันตราย เช่น น้ำมันและก๊าซฟอสซิลเหลว เพื่อหลีกเลี่ยงเขตอนุรักษ์ทางทะเลและพื้นที่ทำประมงที่สำคัญ พร้อมยกระดับมาตรการคุ้มครองพื้นที่ที่มีคุณค่าทางระบบนิเวศทั้งบนบกและในทะเลให้เป็นวาระเร่งด่วน ท่ามกลางวิกฤตภูมิอากาศที่ไม่อาจรอได้อีกต่อไป

กรีนพีซสนับสนุนให้ประชาชนสามารถเข้าถึงพลังงานหมุนเวียนที่สะอาด ราคายุติธรรม และเท่าเทียมกัน พร้อมทั้งส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการผลิตพลังงานและกำหนดนโยบายพลังงานร่วมกับภาครัฐ การเปลี่ยนผ่านจากพลังงานฟอสซิลไปสู่พลังงานหมุนเวียนไม่เพียงเป็นทางเลือก แต่คือกุญแจสำคัญในการชะลอภาวะโลกร้อนและเสริมศักยภาพในการรับมือกับวิกฤตสภาพภูมิอากาศอย่างยั่งยืนและเป็นธรรม

หมายเหตุ

[1] แถลงการณ์บริษัท ไทยออยล์ จำกัด (มหาชน) https://thaioilwebsite.s3.ap-southeast-1.amazonaws.com/wp-content/uploads/2025/06/06125703/Press-Release-1_2568.pdf

ข้อมูลเพิ่มเติมติดต่อ

มนูญ วงษ์มะเซาะห์  นักสื่อสารงานรณรงค์ด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กรีนพีซ ประเทศไทย อีเมล [email protected]  โทร. 091 745 0099