มหาสมุทรทั่วโลกกำลังเผชิญกับปัญหาสิ่งแวดล้อมรอบด้าน ทั้งวิกฤตภูมิอากาศ มลภาวะพลาสติก ไปจนถึงประมงทำลายล้าง แต่แค่นี้ยังไม่พอ เพราะล่าสุดบริษัทอุตสาหกรรมเตรียมส่งเครื่องจักรลงสู่ก้นมหาสมุทรเพื่อทำเหมืองใต้ทะเลลึก
ใต้ทะเลลึกยังหลงเหลือสิ่งมหัศจรรย์ให้มนุษย์ศึกษาและเรียนรู้อีกมาก ทั้งระบบนิเวศขนาดมหึมา เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์นานาชนิดที่เรายังไม่ทันได้รู้จัก แต่การส่งเครื่องจักรขนาดใหญ่ลงไปไม่เพียงกระทบต่อสัตว์เหล่านี้ เพราะนั่นรวมไปถึงระบบกักเก็บคาร์บอนไดออกไซด์ของโลก ซึ่งอาจทำให้วิกฤตสิ่งแวดล้อมที่เรากำลังเผชิญอยู่แย่ลงไปอีก
มหัศจรรย์ใต้ทะเลลึก
ลึกลงไปหลายร้อยเมตรใต้ท้องทะเลมีปล่องภูเขาไฟที่ร้อนถึง 400 องศาเซลเซียส บริเวณนี้เป็นที่อยู่อาศัยของ ลิ่นทะเล (sea pangolin) สัตว์ทะเลน้ำลึกที่มีสมญานามว่า “ไอรอนแมนแห่งมหาสมุทร”
มันถูกเรียกแบบนั้นเพราะเปลือกอันแข็งเกร่งที่ห่อหุ้มตัวปกป้องมันจากอันตราย ด้านบนสุดของเปลืองประกอบด้วยไอรอนซัลไฟด์ และสิ่งมหัศจรรย์ของลิ่นทะเลอีกอย่างคือ มันไม่กินอาหารเลย ลิ่นทะเลอาศัยแบคทีเรียที่อาศัยในเปลือกผลิตพลังงานหล่อเลี้ยงชีวิตของมัน
สิ่งมีชีวิตมหัศจรรย์ใต้น้ำลึกอีกอย่างคือปูเยติ (Yeti Crab) ปูเยติได้ชื่อมาจากมนุษย์หิมะในตำนานที่มีแขนยาวขนหนา ปูเยติดำรงชีวิตโดยการสร้างจุลินทรีย์ขึ้นมาบนขนแขนโดยโบกมือไปมาตามจังหวะใต้น้ำ และเพราะสภาพแวดล้อมที่สุดขั้ว สัตว์เหล่านี้แทบจะต้องปรับตัวรายวันเพื่อให้อยู่รอด
ปูเยติที่ยังเด็กต้องอาศัยน้ำที่เย็นถึงจะรอด แม่ของพวกมันเลยต้องออกจาก “พื้นที่ปลอดภัย” ของตัวเองเพื่อไปสืบพันธุ์ แต่ความหนาวเหน็บก็ค่อยๆกัดกินชีวิตของแม่ปูเยติ ด้วยเหตุนี้ทำให้การสืบพันธุ์ “เป็นครั้งแรกและครั้งเดียว” ของมัน
พูดเลยมาถึงเรื่องการสืบพันธุ์แล้ว เลยขอเล่าเรื่องสืบพันธุ์ที่น่าสนใจอีกหน่อย หมึกผี (Ghost Octopus) อีกสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลลึก มักวางไข่บนฟองน้ำที่ตายแล้ว หลังจากวางไข่แล้ว มันจะใช้ทั้งตัวทั้งตัวคลุมไข่เอาไว้ และต้องรออีกหลายปีกว่าลูกๆของมันจะฟักไข่ โดยระหว่างนั้นมันไม่ได้กินอาหารเลย ทำให้ระหว่างฟักไข่มันจึงค่อยๆอ่อนแอและตายไป
สิ่งมีชีวิตใต้ทะเลลึกกำลังเผชิญกับอันตราย
ในขณะที่มนุษย์ควรสร้างระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนแทนการล้างผลาญแหล่งทรัพยากรใหม่ๆ แต่บริษัทอุตสาหกรรมจำนวนหนึ่งกลับเตรียมทำเหมืองใต้ทะเลลึก สิ่งที่พวกเขาต้องการคือก้อนโพลีเมทัลลิก (polymetaalic nodules) ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่นำใช้ผลิตโทรศัพท์ โน๊ตบุ๊ค หรือแบตเตอรี่ ทั้งที่ขยะอิเล็กทรอนิกส์เป็นหนึ่งในกลุ่มขยะที่กำลังเพิ่มจำนวนมากที่สุด
ตอนนี้บริษัทพวกนี้เตรียมส่งจักรกลลงสู่บ้านของสัตว์ใต้ทะเลลึก แน่นอนว่าจะกระทบต่อระบบนิเวศใต้ทะเลที่บอบบาง ระบบนิเวศที่ทุกวันนี้เรายังเข้าใจเพียงผิวเผินเท่านั้น เหมืองใต้ทะเลลึกจะเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศนี้ไปอย่างสิ้นเชิง คุกคามสายพันธุ์สัตว์น้ำนับไม่ถ้วนที่ยังไม่มีการค้นพบ นอกจากนั้นการทำเหมืองใต้ทะเลลึกยังมีโอกาสทำลายระบบกักเก็บคาร์บอนใต้ทะเล ส่งผลให้วิกฤติสภาวะอากาศในปัจจุบันแย่ลงไปอีก
ตอนนี้หลายๆรัฐบาลกำลังอยู่ในขั้นตอนตัดสินใจ ผลลัพธ์จากการตัดสินใจนี้จะชี้ชะตาทรัพยากรในอนาคต โชคดีของเราคือ ตอนนี้เหมืองใต้ทะเลลึก “ยัง” ไม่เกิด และเราปล่อยให้มันเกิด “ไม่ได้”
สิ่งที่เราทำได้ตอนนี้คือร่วมผลักดันให้เกิด “เขตคุ้มครองระบบนิเวศทางทะเล” โดยมีเป้าหมายคือการปกป้องมหาสมุทรโลกอย่างน้อย 1 ใน 3 ส่วนให้ได้ภายในปี พ.ศ.2573 เขตคุ้มครองระบบนิเวศนี้จะเกิดขึ้นได้ผ่าน สนธิสัญญาทะเลหลวง
มาร่วมกันปกป้องมหาสมุทรจากอุตสาหกรรมเหมืองใต้ทะเลลึกกับกรีนพีซ
ด้วยวิกฤตหลายๆด้านที่กำลังคุกคามมหาสมุทร เราจึงจำเป็นต้องปกป้องมหาสมุทรโลกอย่างน้อย 1 ใน 3 ส่วนภายในปี พ.ศ.2573
มีส่วนร่วม
