50 ปี กรีนพีซ
“ดูให้ดีสิ พวกเราต่างเกี่ยวข้องกับนิเวศวิทยา”
สาส์นจากบอร์ดคณะกรรมาธิการ โดยเบน เมตคาล์ฟ, ประธานคนแรกของกรีนพีซ
“ทำให้เป็น greenpeace” ประโยคนี้เป็นประโยคแรกที่ถูกกล่าวขึ้นในแวนคูเวอร์ ปี 2513 หลังการประชุมของคณะทำงาน “Don’t Make a Wave” ได้ข้อสรุปว่าจะส่งเรือไปยังหมู่เกาะอัมชิตกา เพื่อประท้วงการทดลองอาวุธนิวเคลียร์ของสหรัฐอเมริกา ท่ามกลางเสียงขานรับด้วยความยินดีของเหล่าบุปผาชนในช่วงเวลานั้น
แม้ว่าในตอนนั้นพวกเขาจะไม่มีเรือเป็นของตัวเอง ไม่มีเงินทุนที่จะซื้อหรือแม้แต่ทักษะการเดินเรือด้วยซ้ำ
หนึ่งปีต่อมา ในวันที่ 15 กันยายน 2514 ป้ายผ้าคำว่า “กรีนพีซ” ถูกขึงบนสะพานเรือฟิลิส คอร์แมก เรือลำนี้ออกเดินทางจากแวนคูเวอร์ มุ่งหน้าสู่อัมชิตกาเพื่อเป็น “ประจักษ์พยาน ณ จุดที่มีการระเบิด อาวุธนิวเคลียร์” โดยที่ยังมีความไม่แน่นอนว่าเงินทุนที่ระดมมาจะเพียงพอต่อปฏิบัติการนี้หรือไม่ และทักษะการเดินเรือจะมีมากพอหรือไม่
อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 6 พฤศจิกายน ขณะที่เรือ “กรีนพีซ” ยังเดินทางไปไม่ถึง การทดลองระเบิดนิวเคลียร์ใต้มหาสมุทรได้เกิดขึ้นหมู่เกาะสั่นสะเทือนและเกิดรอยแยก รังสีอันตรายแพร่กระจายออกสู่สิ่งแวดล้อม
นี่คือหนึ่งใน ‘ภาพถ่ายที่ทรงพลัง’ ภาพแรก ๆ ที่เกิดขึ้น เราคิดว่าภาพเหล่านี้ทรงพลังมากพอที่สามารถสร้างแรงกระเพื่อมต่อความคิดผู้คน ภาพถ่ายเหล่านี้ทำหน้าที่สื่อสารความกล้าหาญและเล่าเรื่องอันทรงพลังของลูกเรือ จุดประกายการประท้วงของมวลชนต่อการทดลองอาวุธนิวเคลียร์ใต้มหาสมุทรที่จะมีขึ้นอีกจนคณะกรรมาธิการพลังงานนิวเคลียร์ของสหรัฐอเมริกาจำต้องประกาศยุติโครงการที่หมู่เกาะเกาะอัมชิตกาด้วย ‘เหตุผลทางการเมืองและเหตุผลอื่น ๆ’ นับเป็นชัยชนะที่ยิ่งใหญ่สำหรับ ‘ความกล้าที่จะออกมาปกป้อง’
50 ปีแห่งการเปลี่ยนแปลง
ชื่อ ‘กรีนพีซ’ เริ่มต้นจากการผสานคำว่า “สันติภาพ” กับ “นิเวศวิทยา” มีจุดมุ่งหมายขยายขอบเขตการรณรงค์เพื่ออนาคตที่ปลอดภัยและเป็นธรรม ปัจจุบันกรีนพีซมีสำนักงานกระจายอยู่ใน 57 ประเทศ และยังขยายต่อไปเรื่อยๆ โดยมีผู้ปฏิบัติงานหลายพันชีวิต อาสาสมัครนับกว่าหมื่นคน และผู้สนับสนุนหลายสิบล้านคนทั่วโลก
กรีนพีซในแต่ละแห่งล้วนเชื่อมโยงกันด้วยพันธกิจและคุณค่าเดียวกัน นั่นคือการปกป้องให้โลกสามารถหล่อเลี้ยงสรรพชีวิตเราลงมือทำอย่างรับผิดชอบด้วยสันติวิธี เราทำงานรณรงค์อย่างอิสระ กรีนพีซไม่รับเงินสนับสนุนจากรัฐบาล หรือองค์กรธุรกิจต่างๆ เราคัดค้านและเปิดโปงการทำลายสิ่งแวดล้อม และนำเสนอทางออกของปัญหา
กว่า 50 ปีแล้วที่เราพูดความจริงต่ออำนาจ ร่วมเป็นประจักษ์พยาน ยุติและขัดขวางการทำลายสิ่งแวดล้อมในทุกทวีปและมหาสมุทร เราสืบสวนและบันทึกอาชญากรรมสิ่งแวดล้อม เราทำการศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ ใช้กลไกทางกฎหมายและการเจรจาหว่านล้อม เราพยายาม ล้มเหลว พยายามอีกครั้ง และเราก็ประสบความสำเร็จ
ในโอกาสของการรำลึกกรีนพีซครบ 50 ปี เราตระหนักอย่างลึกซึ้งถึงกระแสที่กำลังถาโถมของหายนะทางนิเวศวิทยาและวิกฤตสภาพภูมิอากาศอันเป็นผลจากความไม่เท่าเทียม ความโลภและการคอรัปชั่น เราจะมองกลับไปในอดีตเพื่อเรียนรู้ว่าเราควรเผชิญกับอนาคตอย่างไร เรายินดีต่อความมุ่งมั่นและคำมั่นของทุกคนที่ทำให้กรีนพีซได้ก้าวต่อไป
“มันเป็นเรื่องน่าทึ่งที่คนกลุ่มเล็กๆ ที่มุ่งมั่นสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงได้”
โดโรธี สโตว์, ผู้ร่วมก่อตั้งกรีนพีซ
ท่ามกลางโรคระบาดครั้งใหญ่ สิ่งหนึ่งที่เราต้องคิดถึงเสมอนั่นคือ “จะไม่มีใครปลอดภัย จนกว่าทุกคนจะปลอดภัย” ให้ย้อนถึงการผสานรวมของคำ “นิเวศวิทยา” และ “สันติภาพ” เราจะต้องเข้าใจว่าเราเป็นส่วนหนึ่งที่แยกขาดจากธรรมชาติไม่ได้ และต้องลงมือปฏิบัติบนฐานองค์ความรู้ที่ว่า ‘ไม่มีสายพันธุ์สิ่งมีชีวิตใดปลอดภัย จนกว่าทุกสายพันธุ์สิ่งชีวิตจะปลอดภัย’
เรายืนหยัดต่อสู่ร่วมกันเพราะว่าเราตระหนัก
เรายืนหยัดต่อสู้เพราะเรารู้ในใจ ในความฝันและจินตนาการว่า โลกที่ดีขึ้นนั้นเป็นไปได้เรายืนหยัดต่อสู้เพราะเรารู้ว่าทางออกของปัญหาที่โลกกำลังเผชิญอยู่ในมือเรา เรารู้ว่าทางออกมักปรากฎอยู่ตามเรื่องราวดั้งเดิม ภูมิปัญญาโบราณ นิเวศวิทยาของชนเผ่าพื้นเมือง ทั้งนี้ ทางออกจากวิกฤตสิ่งแวดล้อมยังอยู่เทคโนโลยีสมัยใหม่และในชุมชนเมืองที่สร้างสรรค์เรารับรู้ว่าท่ามกลางภาวะชะงักงันและผลิกผัน ความหวังก็นับเป็นปฏิบัติการแห่งความกล้าหาญแต่เรายังรู้ด้วยว่าในโมงยามของความพลิกผัน ความคิดที่ดูเหมือนเป็นไปไม่ได้ก่อนหน้านี้กลายมาเป็นสิ่งที่เป็นไปได้
เราขอเชิญชวนคุณมาสำรวจ ‘กรีนพีซ’ อย่างลึกซึ้งกว่าเดิม รู้จักกลุ่มผู้ก่อตั้ง อ่านเรื่องราวการรณรงค์ของกรีนพีซ อุปสรรค ความล้มเหลว และความสำเร็จที่ผ่านมาของเรา
นอกจากนี้เรายังต้องการฟังมุมมองของคุณที่มีต่อกรีนพีซ หากคุณมีเรื่องราวเกี่ยวกับเรา บทเรียน แรงบันดาลใจ คำแนะนำ หรือรูปภาพที่อยากแชร์กับกรีนพีซหรือชุมชนเครือข่าย เรามีพื้นที่ให้คุณแบ่งปันเช่นกัน
ในวินาทีนี้ สิ่งสำคัญเหนือสิ่งอื่นใดคือการ ‘ลงมือทำเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลง’ เราเชิญชวนคุณมาร่วมสร้างการเปลี่ยนแปลงร่วมกัน เพื่อที่เราทุกคนจะทำหน้าที่ของตนเองในการสร้างอนาคตที่ปลอดภัยและเป็นธรรมสำหรับสรรพชีวิตบนโลกที่สวยงามใบนี้
“กรีนพีซคือความหลากหลายของผู้คนมากมายที่ลงมือทำร่วมกันเพื่อทุกคน”
บิลล์ ดาร์เนลล์, ผู้ร่วมก่อตั้งกรีนพีซ
Hazibition : นิทรรศการใต้ฝุ่น เปิดต้นตอปัญหาฝุ่นควัน