ดร.เพชร มโนปวิตร

เชื่อว่าตอนนี้ไม่มีคนไทยคนไหนที่ไม่รู้จักพะยูนอีกแล้ว ช่วงสามเดือนที่ผ่านมา คนไทยได้ใกล้ชิดและเรียนรู้เกี่ยวกับพะยูนมากอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ผ่านเรื่องราวของมาเรียมและยามีล ลูกพะยูนกำพร้าเพศเมียและเพศผู้ที่ได้รับการอนุบาลอย่างใกล้ชิดโดยทีมสัตวแพทย์ นักวิชาการ ชาวบ้านและอาสาสมัครกว่าร้อยชีวิต แต่ตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมาเราต้องพบกับข่าวพะยูนเสียชีวิตอย่างต่อเนื่องรวมทั้งการจากไปมาเรียมและยามีล

ปลาฉลามอีกชนิดในประเทศไทยที่นับเป็นฉลามใจดี ขวัญใจนักดำน้ำ คือ ฉลามเสือดาว ฉลามชนิดนี้เคยพบได้ค่อนข้างบ่อยและอยู่ค่อนข้างประจำที่จึงกลายเป็นไฮไลท์การท่องเที่ยวดำน้ำที่สำคัญ แต่ช่วง 10-15 ปีที่ผ่านมารายงานการพบฉลามเสือดาวน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด เกิดอะไรขึ้นกับฉลามเสือดาว และฉลามเสือดาวหายไปไหน

แม้ฉลามจะได้ชื่อว่าเป็นนักล่าแห่งมหาสมุทรและมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศใต้ทะเล แต่ฉลามก็จัดเป็นสัตว์กลุ่มที่ถูกคุกคามที่สุดในโลกเช่นกัน

เหตุการณ์ปลาฉลามกัดนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศบริเวณหาดทรายน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์ช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา ทำให้เกิดคำถามในสังคมไทยเกี่ยวกับการอยู่ร่วมกันระหว่างมนุษย์กับนักล่าแห่งมหาสมุทรอย่างฉลาม

ประเทศไทยมีรายงานการพบปลาฉลามมากถึง 76 ชนิดจาก 7 อันดับ 21 วงศ์ 39 สกุล แต่ถ้าถามว่าปลาฉลามชนิดใดที่เป็นมิตร และเป็นสัตว์ทะเลที่มีคนอยากพบเห็นมากที่สุดคงจะเป็นชนิดอื่นใดไม่ได้นอกจากฉลามวาฬ ยักษ์ใหญ่ใจดีแห่งมหาสมุทร

ไม่น่าเชื่อว่าฉลามปรากฎตัวขึ้นมาบนโลกนี้กว่า 400 ล้านปีมาแล้ว พวกมันได้วิวัฒนาการตัวเองจนกลายเป็นสัตว์ผู้ล่าสูงสุดในห้วงมหานทีอันกว้างใหญ่ไพศาล ปราดเปรียว ทรงพลัง มุ่งมั่น และทำหน้าที่ควบคุมสมดุลของมหาสมุทรมาเป็นเวลานับล้านๆปี